Sigurður Guðmundsson er landlæknir, af því að núverandi ríkisstjórn taldi þá, sem næst embættinu stóðu, þegar það var auglýst, ekki nógu halla undir miðlæga gagnagrunninn, sem deCode vildi koma upp. Ríkisstjórnin taldi Sigurð þægan og tók hann því fram fyrir hina, sem sóttu um landlækninn.

Sigurður er að þessu leyti pólitískt kvígildi, sem sækir embætti sitt hvorki til guðs né fólksins, heldur til sérstæðra aðstæðna í pólitíkinni. Óráðlegt er af slíkum manni að slá um sig með kenningum um siðferðislega stöðu annarra aðila í þjóðfélaginu, svo sem fjölmiðla.

Sú ákvörðun DV að birta nöfn og myndir af fólki í fréttum byggist á röksemdum, sem koma fram í siðareglum. Um þær hefur rækilega verið fjallað hér í blaðinu og verður ekki endurtekið. Ekkert bendir til, að landlæknir hafi skoðað þau sjónarmið eða hafi nokkra hugmynd um tilvist þeirra.

Landlæknir ber hins vegar ábyrgð á siðum lækna, svo sem komið hefur fram í sívakinni umræðu um risnu á vegum lyfjaframleiðenda og -seljenda. Ef landlæknir hefur áhuga á að bæta siði í þjóðfélaginu, liggur beint við, að hann taki til hendinni og knýi lækna með góðu eða illu til góðra siða.

Skýrt hefur verið frá, að hagsmunaaðilar í lyfsölu kosti ráðstefnur fyrir lækna, borgi fyrir þá kost og lógí, sendi þá í golfferðir, hafi íbúð í London til ráðstöfunar fyrir þá. Vitað er, að meira fer í slíkan kostnað lyfjafyrirtækja en í kostnað þeirra við rannsóknir og þróun nýrra lyfja.

Niðurstaða þessa spillta kerfis undir verndarvæng landlæknis er, að hér á landi er notað miklu meira af sumum lyfjum og lyfjategundum en í nágrannalöndunum, þar sem þó er notað meira af lyfjum en margir telja ráðlegt. Segja má, að læknar hafi gert lyfjameðferð að eina úrræðinu fyrir veikt fólk.

Skoðun okkar á DV er, að landlæknir hafi ekki sýnt, að hann hafi neitt að leggja fram til málanna um siðareglur í fjölmiðlum og túlkun slíkra siðareglna, en eigi heldur að snúa sér að koma á fót nothæfum siðareglum fyrir lækna og láta þar taka sérstaklega hart á ofangreindum lyfjamútum.

Siðareglur lækna eru ekki birtar eins og siðareglur DV, enda snúast þær meira um, hvernig læknar eigi að vernda hver annan en um ábyrgð þeirra gagnvart almenningi, puplinum.

DV

Básendaflóð fyrir tveimur öldum gekk yfir Kolbeinsstaðamýri og gerði Seltjarnarnes að eyju í nokkra daga. Annað eins flóð kemur aftur vegna sveiflna í samspili náttúruafla, örugglega á þessari öld, af því að yfirborð sjávar hækkar örar en áður vegna hnignunar íss á Norðurhöfum og Grænlandi.

Búast má við mannslátum í Kolbeinsstaðamýri og í Kvosinni í næsta stórflóði. Ráðamenn skipulags hafa aldrei tekið neitt tillit til náttúruafla, hvorki til snjóflóða og skriðufalla á Vestfjörðum og Austfjörðum né til flóða við Suðvesturland. Þess vegna hefur verið byggt niður í sjó í höfuðborginni.

Gera má ráð fyrir vandræðum við sjávarsíðuna, þar sem gólf eru í innan við fimm metra hæð yfir stórstraumsflóði. Slíkar aðstæður eru á nokkrum stöðum á höfuðborgarsvæðinu, af því að pólitíkusar og skipulagsstjórar hafa engan áhuga á þeim fimbulkröftum, sem felast í úthöfunum og lofthjúpnum.

Nú hefur borgarstjórnarflokkur Sjálfstæðismanna í Reykjavík lagt fram tillögur, sem munu leiða til, að margfalt fleiri borgurum en ella verði drekkt í næsta Básendaflóði. Ráðgert er að þenja byggðina út í Hólmann, Akurey, Engey og Viðey og byggja stór hverfi yfir hafsbotni umhverfis eyjarnar.

Við skulum láta liggja milli hluta, að flokkurinn hefur ekki reynt að kanna áhrif byggðar í sjó á innviði gatnakerfisins, til dæmis á flutningsgetu Hringbrautar og Sæbrautar. Líklega verður hægt að leggja slíkar götur í stokka til að þjónusta hugmyndafræði flokksins, en það mun kosta morð fjár.

Meira máli skiptir, að bara kollar sumra eyjanna ná upp í fimm metra hæð. Sjálfstæðismenn verða að láta flytja ógrynni af jarðvegi út í eyjarnar og sturta ógrynni af jarðvegi í sjóinn til að búa til land, þar sem gólfplötur þurfa að verða í meira en fimm metra hæð yfir stórstraumsflóði.

Kosta mun ógrynni fjár að ganga frá landhæð og varnargörðum, svo að næsta Básendaflóð fleygi ekki öllu með manni og mús á haf út. Engar tilraunir eru gerðar í tillögunni til að meta, hvað kostar að tryggja öryggi eyjabyggða, ekki frekar en að meta kostnað við samgöngur til þeirra.

Hugmyndin um Reykjavík úti í sjó umhverfis eyjar og sker er hrein firra, sem slær út vitleysur Reykjavíkurlistans í skipulagsmálum. Hún mun drekkja mörgum Reykvíkingum.

DV

Samfylkingin hefur fengið varaformann, sem lét eins og berserkur til að ná kjöri og beitti aðferðum, sem sum hver kunna að vera lögleg, en eru örugglega siðlaus, og önnur eru beinlínis ólögleg. Rækilega hefur verið fjallað um þessi gráu svæði hans í fjölmiðlum, meðal annars í DV.

Kjörstjórn flokksins og framkvæmdastjóri segja allt hafa farið löglega fram. Nafnleysingjar vitna í Fréttablaðinu um, að Ágúst Ólafur Ágústsson sé hinn bezti drengur. Sjálfur hefur hann lofað sig í hástert í bréfi til stuðnings sér, sem hann samdi fyrir hönd Sunnlendinga.

Við vitum, að varaformaðurinn laug, þegar hann sagði Unga jafnaðarmenn hafa skilað sínum listum átta dögum fyrir landsfundinn. Þeir skiluðu listum sínum inn tveimur dögum fyrir fund og höfðu þá skipt út miklum hluta hinna 400 fulltrúa, sem þeir töldust eiga, með vafasömum hætti þó.

Þáttur Ungra jafnaðarmanna í kjöri varaformanns er kafli út af fyrir sig. Þar er væntanlega samankomin framtíð fylkingarinnar, sem mun taka við flokkinum, þegar núverandi valdastétt yfirgefur völlinn. Því er framtíðin örugglega fyrirkvíðanlegri en nútíminn í Samfylkingunni.

Seint verður séð, að flokkur, sem hefur Ágúst Ólaf Ágústsson að varaformanni, geti gengið fram fyrir skjöldu í næstu alþingiskosningum sem boðberi nýrra tíma og nýs heiðarleika í stjórnmálum. Samfylkingin verður þá ekki búinn að lofta út skítafýluna eftir landsfund sinn.

Hlegið verður að Samfylkingunni í aðdraganda næstu kosninga, ef hún þykist berjast fyrir gegnsæi stjórnmála, heiðarlegum vinnubrögðum og þvottekta lýðræði. Menn munu benda á varaformanninn og segja: Þið eruð greinilega einn af gömlu stjórnmálaflokkunum og örugglega ekki sá bezti.

Þegar fjölmiðlar fóru að þefa af málinu eftir landsfund, týndist varaformaðurinn í marga daga, en reis síðan upp tvíefldur og sakaði fjölmiðla um gerningaveður. Verður þó ekki annað séð, en fjölmiðlar hafi farið fremur varlega í að fullyrða um skandal hans í Samfylkingunni.

Samfylkingin hefur varaformann að myllusteini um hálsinn, breiðir yfir skandalinn og þarf að hætti Birtings að rækta garðinn sinn betur, áður en henni er hleypt í þjóðargarðinn.

DV

DV birtir nöfn og myndir af fólki í fréttum. Svo einfalt er það. Í siðareglum blaðsins segir, að það birti nöfn og myndir. Þetta eru upplýsingar, sem samfélagið þarf, og DV birtir þær. Eins og fjölmiðlar gera í útlöndum og eins og þeir gerðu hér á landi, áður en hræsnismaran lagðist yfir.

Undantekningar eru á þessari siðareglu. Þær koma fram í siðaskránni, sem birt var hér í blaðinu og hægt er að sjá á heimasíðu DV. Undantekningarnar fjalla einkum um hagsmuni brotaþola, sérstaklega þolendur kynferðisbrota. Þær ná ekki til gullsmiðs við Laugaveg eða starfsmanns við Landspítala.

Raunar hefðu margir gott af að lesa siðaskrána. Þar er litið á mál frá öðrum sjónarhóli en þeim hræsnisfulla, sem hefur um nokkurra áratuga skeið verið stjórnað af Morgunblaðinu. Þar er til dæmis fjallað um samskipti við auglýsendur og við athyglissjúkt fólk, sem vill stýra fjölmiðlafrægð sinni.

Athyglisvert er, að fjölmiðlar, sem gera lítið annað en klippa út tilkynningar frá auglýsendum eða láta kranaviðtöl og drottningarviðtöl frá sér fara stríðum straumum, skuli hafa áhyggjur af siðum DV. Mættum við fá að sjá einhverjar siðareglur að baki kranablaðamennsku slíkra fjölmiðla?

Enn er hræsnin í fullum gangi. Frægðarfólk neitar hverju einasta orði af því, sem það segir í viðtölum, sem eru til á segulbandi. Kerfiskarlar froðufella af reiði, af því að þeim tekst ekki að stýra umfjöllun fjölmiðla framhjá þeirri staðreynd, að geðþótti ræður gerðum kerfiskarlanna.

Næstu mánuði verða fleiri og harðari átök milli kerfislægra sjónarmiða um góða siði í fjölmiðlum og þeirra sjónarmiða, sem koma fram í siðareglum DV. Annars vegar þjónusta fjölmiðlar vilja stórra og smárra kerfiskarla og hins vegar neitar DV slíkri þjónustu með tilvísun til siðaskrárinnar.

Þessu stríði lýkur á aðeins einn hátt. Notendur fjölmiðla fá að vita hver gerði hvað, hvar, hvenær, hvernig, hvers vegna og hvað muni svo gerast. Til þess eins eru fjölmiðlarnir.

DV

“Þetta er skítabæli” var eina fyrirsögnin á forsíðu síðasta ferðablaðs Sunday Times. Ef DV væri svona glannalegt í texta um Bláa lónið, mundu tugir manna hringja í blaðið til að mótmæla. Þótt DV hafi verið að ólátast í rúmt ár, eigum við enn nokkuð í land til að ná einu virðulegasta blaði Breta.

Auðvitað var fyrir löngu orðið tímabært, að einhver lýsti þeirri skoðun, að Bláa lónið sé skítabæli, of dýrt, með táfýlu í búningsklefum og óhreinu vatni, sem sumir noti fyrir salerni. En það var ekki DV, sem reið á vaðið, heldur Sunday Times, sem er með virðulegri fréttablöðum í heimi.

Hvarvetna og daglega verðum við á DV vör við undarlegt fréttamat fólks. Formanni Fylkis fannst óráð, að blaðið skrifaði um, að lukkudýr félagsins hafi verið illa drukkið til vandræða á fótboltaleik. Fjölmennum hópum finnst ekki vel til fallið, að velt sé við steinum og kíkt undir þá.

Dómsmálaráðuneytið er dæmigert. Ráðherra finnst bjánalegt, að DV fjalli um, hvernig ráðuneytið beitir geðþótta til að hindra konu í að ættleiða barn. Hann segir, að, að ástæða neitunarinnar hafi ekki verið ofþyngd hennar, heldur önnur, sem þó má ekki upplýsa hver er, af því að það sé einkamál.

Landinu í heild er stjórnað af kerfiskörlum á borð við dómsmálaráðherra, sem helzt vildu búa í Sovétríkjunum, þar sem menn voru dæmdir fyrir brot á leynilegum lögum, af því að kerfiskarlar taka geðþótta fram yfir önnur stjórntæki. Barnaverndarnefndir eru þekktar fyrir þetta hugarfar.

Fyrir mörgum árum reið ég oft framhjá garði í Elliðaárdal, þar sem reffilegur hani rak hunda á brott með látum. Þegar ég vildi láta skrifa sæta sögu um hanann, var niðurstaðan sú, að Diddi fiðla væri ekki til, hann byggi ekki í dalnum, hann ætti engan hana og að haninn hans galaði ekki á hunda!

Hér á landi er ekkert mál að afneita staðreyndum, til dæmis viðtölum, sem eru til á segulböndum. Íslendingar ljúga þindarlaust og yppta öxlum, þegar upp kemst. KB-banki kemst upp með að vera með á vefnum reiknivél fyrir húsnæðislán, þar sem ekki er hægt að gera ráð fyrir neinni verðbólgu.

Það er brenglað þjóðfélag, þar sem barnaverndarnefnd rífur 60 mínútna gamalt barn af móður þess og kvartar síðan um, að blaðamaður DV trufli nefndarformanninn í matartímanum.

DV

Nú eru pólitískir alvöruleiðtogar í landinu orðnir þrír. Til viðbótar við Davíð Oddsson og Steingrím J. Sigfússon er Ingibjörg Sólrún Gísladóttir orðin flokksformaður. Þetta er allt saman fólk, sem getur leitt flokk sinn og látið hlýða sér, af því að stuðningsmenn telja það munu skaffa fylgi.

Framsóknarflokkurinn er eini hefðbundni flokkurinn, sem ekki hefur alvöruleiðtoga, heldur nokkra PR-menn, sem halda uppi einum manni, sem svíkur kosningaloforð og á erfitt með að ákveða sig, til dæmis um, hverjir taki við ráðherraembættum, sem losna. Halldór Ásgrímsson nýtur ekki trausts hjá fólki.

Ingibjörg Sólrún minnir sumpart á Davíð, harðskeytt og hrokafull, en þannig vill pólitískt sinnað fólk hafa sína menn. Davíð hefur umfram Ingibjörgu Sólrúnu gamansaman og bókmenntalegan þátt, sem lyftir honum upp úr geðþóttanum og yfirganginum, sem oftast einkennir leiðtoga af þessu tagi.

Enginn vafi er á, að Ingibjörg Sólrún mun skaffa sínum flokki fylgi. Hún er eini sjáanlegi leiðtoginn, sem getur tekizt á við Davíð Oddsson í næstu alþingiskosningum og síðan myndað tveggja flokka stjórn Samfylkingarinnar og Vinstri grænna, fyrstu stjórn sögunnar með slíku mynztri.

Að öðrum kosti hefði ekki verið nein ný ríkisstjórn í spilunum, nema með þáttöku Framsóknarflokksins, sem hefur varðveitt grunnmúraða spillingu og lengi verið mara á pólitíkinni. Framsóknarflokkurinn er rétt skilgreindur sem atvinnumiðlun fyrir flokksmenn og væntanlega flokksmenn.

Fólk er orðið svo þreytt á Framsókn að margir munu flykkjast til Ingibjargar Sólrúnar á kjördegi beinlínis til að reyna að stilla upp aðstæðum fyrir ríkisstjórn, sem ekki þarf að þola aðild Framsóknar. Margir telja Framsókn svo spillta, að hún muni gera allt morkið og úldið, sem hún kemur nálægt.

Ekkert virðist vera því til fyrirstöðu, að Ingibjörg Sólrún fái meira fylgi en Davíð og að Steingrímur fái meira fylgi en Halldór í næstu alþingiskosningum eftir tvö ár. Innreið Ingibjargar Sólrúnar í stétt flokksformanna gerir þessa framtíðarmynd trúverðuga og mun safna saman fylgismönnum.

Flokksþing Samfylkingarinnar um helgina var tímamót í stjórnmálunum, fyrsta ljósið sem sést á ferð okkar í löngu röri samstjórnar Davíðs Oddssonar og Halldórs Ásgrímssonar.

DV

Tyrkir gáfu Grikkjum tólf stig í Eurovision á laugardaginn. Slíkt hefði verið óhugsandi fyrir aldarfjórðungi. Og þjóðir Balkanskaga, sem var vígvöllur fyrir nokkrum árum, kusu hver söngvara annarrar á víxl, Serbar, Króatar og Bosníumenn. Eurovision er þannig mikið friðarafl í Evrópusögunni.

Engum kom á óvart, að þjóðir Norðurlanda voru límdar saman í Eurovision. Sjálfsagt eru kynþáttafordómar í bland við það svæðisbandalag, en þeir skýra ekki svæðisbundið samhengi í atkvæðum í suðausturhluta Evrópu. Miklu nær er að reyna að skýra sambandið á grundvelli svipaðra sjónarmiða í músík.

Gísli Marteinn getur haldið fram, að eins konar spilling sé í atkvæðum Norðurlandaþjóða í Eurovision, en verður að fara varlega í túlkun annarra svæða í Evrópu. Hann getur til dæmis ekki haldið fram neinu slíku, þegar aldagamlir óvinir fallast í faðma á Balkanskaga og við Eyjahaf í Eurovision.

Þegar svæðisbandalög um alþýðlega tónlist ryðja til hliðar hefðbundnum ágreiningi stjórnmálaafla er meira í húfi. Eins og þegar Grikkir kjósa Tyrki og Tyrkir kjósa Grikki, þegar Serbar kjósa Króata og Bosníumenn og Króatar kjósa Serba og Bosníumenn, þegar Bosníumenn kjósa Serba og Króata.

Á grundvelli hatursáróðurs stjórnmálamanna og herforingja, glæpakónga og sadista hafa þessar þjóðir háð grimmdarstríð á 20. öld, þar sem öllum alþjóðlegum siðalögmálum styrjalda hefur verið kastað fyrir borð. Allar þessar þjóðir hafa hagað sér eins og Bandaríkjamenn í nýlegum styrjöldum.

Fólkið í þessum löndum hefur gert uppreisn gegn herforingjum og stjórnmálamönnum, glæpakóngum og sadistum. Eurovision var vettvangur þessarar uppreisnar. Þegar fólk fékk að kjósa sjálft í síma, kom í ljós, að sterkar taugar eru milli nágranna, sem hafa verið látnir berast á banaspjótum.

Í Eurovision kom í ljós, að hatrið er ekki djúpt milli Tyrkja og Grikkja og að hatrið er ekki djúpt í þríhyrningi Serba, Króata og Bosníumanna. Það, sem við héldum, að væri hatur, var uppspennt hagsmunstreita yfirstétta, sem höfðu glæpsamlega hagsmuni af að etja fólki út í styrjaldir.

Eftir Eurovision 2005 skulum við fara varlegar en áður í að túlka ágreining milli nágrannaríkja sem djúpstætt hatur í þjóðarsálinni. Við höfum séð meinta óvini fallast í faðma.

DV

Sólkonungurinn er ósáttur við Mannréttindadómstól Evrópu. Hann vill, að dómstóllinn láti af dómum gegn íslenzka ríkinu fyrir brot á mannréttindum einstaklinga. Hann flutti ræðu í Evrópuráðinu á þriðjudaginn, þar sem hann varaði við, að Mannréttindadómstóllinn verði áfrýjunardómstóll almennings.

Sólkonungurinn var búinn að koma bezta dálkahöfundi sínum í Hæstarétt. Þannig breyttist áhrifamikill dálkahöfundur í áhrifalítinn dómara, hvers úrskurðum er hnekkt í Strassborg. Sólkonungurinn er auðvitað ósáttur við, að menntað einveldi hans yfir Íslandi sé takmarkað að þessu eða öðru leyti.

Fyrst tapaði íslenzka ríkið árið 1989 úti í Strassborg í máli Jóns Kristinssonar á Akureyri. Síðan tapaði það árið 1992 í máli Þorgeirs Þorgeirssonar. Í þriðja skipti tapaði það árið 1995 í máli Sigurðar Sigurjónssonar. Og í fjórða skiptið tapaði ríkið árið 2001 í máli Péturs Sigurðssonar.

Ófarir íslenzka ríkisins hafa haldið áfram að hlaðast upp. Árið 2002 tapaði ríkið í máli Sigurþórs Arnarsonar. Og í fyrra tapaði ríkið tveimur málum, annars vegar í máli Hildar Hafsteinsdóttur og hins vegar Kjartans Ásmundssonar. Nokkrum öðrum málum hefur lokið með sátt og fjárútlátum ríkisins.

Á þessum fáu árum hafa Íslendingar áttað sig á, að þeir þurfa ekki að feta í fótspor kúgaðra forfeðra, sem sátu og stóðu eins og kerfiskarlar heimtuðu. Eins og fornmenn sóttu rétt sinn til erkibiskups í Niðarósi, sækja kappar íslenzks nútíma rétt sinn til óhlutdrægra dómara í Strassborg.

Sólkonungurinn grét yfir þessu í ræðu sinni í Evrópuráðinu, en fær ekki vilja sínum framgengt. Útlendingar brosa og segja honum huggunarorð. En sólkonungurinn er valdalaus í útlöndum, sem haga sér án tillits til hans. Ræðan hans í Varsjá bætist bara í safn gremjufullra yfirlýsinga.

Mannréttindi eru ekki hugtak í hugarheimi sólkonungsins og dálkahöfundar hans eða frændans í Hæstarétti. Þau hafa ekki heldur verið hugtak í heimi ríkisvaldsins á Íslandi, sem varð til á þann hátt, að íslenzkir embættismenn tóku við af dönskum, en alþýðan barðist ekki til valda eins og í Frans.

Úti í Strassborg er hins vegar dómstóll, sem fer ekki eftir geðþótta sólkonunga. Hann malar hægt en örugglega og truflar viðkvæmt geð íslenzka sólkonungsins í hvert einasta skipti.

DV

Þeir skutu á okkur eins og kanínur, sagði lítill drengur við Dmitrí Solovjof, blaðamann brezka blaðsins Independent í Úzbekistan. Blaðamenn hafa verið bannaðir í landinu, meðan vígamenn ríkisstjórnar Islam Karimof leika lausum hala í landinu og skjóta allt sem þeir sjá á torgum og vegum.

Mótmæli voru tíð í landinu um helgina og hefur Islam Karimof forseti látið skjóta á óvopnaða fundarmenn. Hann er fyrir utan Halldór Ásgrímsson og Davíð Oddsson einn helzti bandamaður George W. Bush Bandaríkjaforseta í heiminum um þessar mundir og lætur sjóða óvini sína í stórum pottum.

Blaðamenn og sjónarvottar þeirra hafa lýst í erlendum blöðum, hvernig blóð og mannshlutar fljóta um göturnar í Úzbekistan. Skólahús hafa verið götuð með kúlum, jarðarfarir eru um allt land. Þúsundir manna hafa reynt að flýja til nágrannaríkisins Kirgizistan undir kúlnahríðum vígamanna.

Úzbekistan er hryðjuverkaríki eins og Bandaríkin. Íbúarnir eru flestir múslimar, en stjórinn er gamall kommúnisti, leifar frá tímum Sovétríkjanna. Bush sendir honum fanga til yfirheyrslu af því að Karimof er sá harðstjóri heimsins um þessar mundir, sem mesta áherzlu leggur á pyndingar.

Alla andstöðu við sig túlkar Karimof sem hryðjuverk, stuðning við Talíban og al Kaída. Þetta er Bush mjög að skapi, enda hafa flestir helztu harðstjórar heimsins tekið víg á meintum hryðjuverkamönnum upp á helztu stefnuskrá sína. Þeir flokka alla sem slíka, börn, konur, gamlingja.

Úzbekistan er sárafátækt ríki almenns sultar. Þaðan kemur endalaus röð frásagna af grimmd og pyntingum ríkisstjórnar Islam Karimof, sem hefur fengið mynd af sér með Bush í hvíta húsinu. Evrópsk blöð með fréttaritara á svæðinu hafa komið slíkum frásögum til skila, en minna er skrifað vestanhafs.

Tony Blair, forsætisráðherra Bretlands, styður Karimof eins og Bush og kallaði heim sendiherra sinn í Úzbekistan, Craig Murray, af því að hann gagnrýndi grimmd Karimof og vígamanna hans og sagði fjölmiðlum frá henni. Murray hefur líka sagt frá fjárstuðningi Bandaríkjanna við vígasveitir Karimof.

Fjöldamorðin í Úzbekistan sýna, að á nýrri öld eru það fyrst og fremst Bandaríkin og stuðningsríki þeirra, svo sem Ísrael og Úzbekistan og Pakistan sem eru ógnun við heimsfriðinn.

DV

Konungsríki himnanna er kvikmynd, sem er lofuð fyrir að sýna íslam í réttu ljósi og gagnrýnd fyrir að gera riddarann Saladín að Osama bin Laden fortíðarinnar. Hvort tveggja er að nokkru leyti rétt. Fyrir þúsund árum voru lönd Múhameðs forusturíki siðmenningar heimsins, geisli í miðaldamyrkrinu.

Krossferðir kristinna manna fyrir þúsund árum voru æðiskast manndrápslosta. Af þeirra völdum flæddi blóð í fljótum um Jerúsalem. Enn þann dag í dag minnist þjóðarsál múslíma þessara skelfilegu villimanna og ber þá saman við nýja krossfara, sem sækja að Saladín nútímans, Osama bin Laden.

Sögufölsun kristninnar um krossferðirnar er orðin öllum ljós. Menn furða sig bara á, að bandarísk kvikmynd skuli varpa réttu ljósi á þúsund ára gamla atburði, því að oftar en ella ganga bandarískar kvikmyndir fram í mögnuðum sögufölsunum til að gera annan málstaðinn betri en ella.

Gott dæmi um það er Evrópustríð síðari heimsstyrjaldarinnar. Bandarískar bíómyndir láta eins og Bandaríkjamenn hafi unnið stríðið. Það voru hins vegar Rússar, sem unnu stríðið, eyddu þremur fjórðu af hergögnum og herliði Þjóðverja með ægilegum mannfórnum. Bandaríkin voru smáríki í þeim samanburði.

Þess vegna er réttmætt að halda stóra fagnaðarhátíð í Moskvu í tilefni sextíu ára afmælis sigurs bandamanna í síðari heimsstyrjöldinni. Þar með er ekki sagt, að allt hafi verið gott við sigurinn, því að hann markaði upphaf járntjaldsins, langvinns klofnings Evrópu í vestrænt og sovézk áhrifasvæði.

Við skulum hafa þessa hluti á hreinu. Þótt Stalín hafi verið vondur karl, vann hann síðari heimsstyrjöldina, en ekki forsetarnir Roosevelt eða Truman. Og kristnu krossfararnir voru ótrúlega vondir karlar, en músliminn Saladín var hins vegar toppurinn á siðmenningu heimsins fyrir þúsund árum.

Krossfarir kristinna voru upphafið að hræðilegu blóðbaði Evrópumanna heima fyrir og í öðrum álfum. Þúsund ára helför Evrópu lauk með friði í álfunni fyrir sextíu árum. Með stofnun Evrópusambands hefur álfan ákveðið að ganga ekki framar á vegi stríðs, heldur á vegi friðar heima og heiman.

Undantekning er Bretland, sem enn lítur á sig sem heimsveldi og er fúst að styðja Bandaríkin við að strá eldi og eimyrju í fjarlægum álfum, eins og krossfarar í bíómyndum.

DV

Fyrstu fréttamenn og þulir sjónvarps flugu inn í pólitík, enda höfðu þeir lært framkomu og framsögn og voru inni á gafli hjá almenningi, meðan hefðbundnir stjórnmálamenn voru minna þekktir, kunnu illa að koma fram og svitnuðu í framan. Hin pólitíska framtíð virtist vera hjá sjónvarpspersónum.

En sjónvarpsfólkið varð skammlíft í pólitík. Eiður Guðnason var spilaður út sem sendiherra, Árni Gunnarsson í heilsunni og Markús Örn Antonsson var gerður að útvarpsstjóra, þegar ekki gekk að nota hann sem borgarstjóra. Stjórnmálamenn nútímans hafa átt sér aðra viðkomustaði en sjónvarpið.

Af leiðtogum í nútímanum komu aðeins vinstri grænir við sem sjónvarpsmenn eða leikkonur. Aðrir flokkar hafa nánast kerfisbundið hafnað slíku fólki, til dæmis Samfylkingin, þegar þar reyndi að brjótast fram Jakob Frímann Magnússon, sem þekktur var af tónlist og ýmsu framtaki á því sviði.

Öðru frægðarfólki hefur ekki vegnað betur. Baltasar Kormákur hafði ekki frama í stjórnmálum, ekki heldur Eyþór Arnalds og Ólína Þorvarðardóttir eða Ágústa Johnson. Dæmin sanna, að ekki er neinn einfaldur stökkpallur úr frægð á skjá eða sviði upp í þingmennsku eða vegsemdir á sviði þjóðmálanna.

Nú ætlar Gísli Marteinn Baldursson að rjúfa hefðina og verða borgarstjóri í næstu byggðakosningum. Spennandi er að vita, hvort honum nýtist frægð, sem ekki nýttist öðrum slíkum. Ef honum gengur þetta ekki, geta aðrir, sem frægir er af skjá eða sviði, hætt að láta sig dreyma um pólitískan frama.

Aðstæður eru nokkuð góðar. Reykjavíkurlistinn hefur staðið sig hörmulega á ýmsum sviðum, til dæmis í skipulagsmálum, sem hafa verið samfelld orrahríð á síðustu misserum. Hann þykist hafa samráð út og suður með borgarafundum, en hefur aldrei tekið neitt mark á gagnrýni á fundum eða í greinum.

Reykjavíkurlistinn er nákvæmlega jafnþreyttur í borginni og ríkisstjórnin er á landsvísu. Hrokinn er orðinn inngróinn í helztu leiðtoga listans og hindrar þá í að sjá, hversu hratt straumurinn ber þá að feigðarósi. Það kann ekki góðri lukku að stríða að æsa fjölmenna hópa borgara upp á móti sér.

Gísli Marteinn er eflaust betri kostur en Stefán Jóhann og Dagur. En spurning er, hvort hann ræður við Steinunni Valdísi, sem talar við grasrótina á vínbörum borgarinnar.

DV

Íslendingar lifðu í fimm aldir á Grænlandi, en dóu síðan út og hefur ekki sést tangur eða tetur af þeim, til dæmis ekki í genum ínúíta. Síðasta skip fór frá Grænlandi árið 1410 og þá höfðu þar í landi verið giftingar og dómar eins og ekkert hefði í skorizt og ekkert mundi í skerast í náinni framtíð.

Jared Diamond segir í bókinni Collapse frá fornleifagreftri í ruslahaugum Íslendinga í Grænlandi. Þar kemur fram, að þeir byrjuðu að búa með kýr og kindur að íslenzkum hætti og borðuðu lítið af sel og minna af fiski. Þeir eyddu haga og tún með ofbeit og höfðu enga viði til húsa- og skipasmíða.

Grænland var viðkvæmara fyrir ofbeit en Ísland. Sjá má, að kýr lögðust af nema á prestsetrum og kindum fækkaði. Á sama tíma héldu Grænlendingar áfram að klæðast að íslenzkum hætti og notuðu nýjustu tízku, svo sem sjá má af Parísarhúfunni, tízkuflík þess tíma, sem fannst við uppgröft í kirkjugarði.

Inúítar veiddu hval og mikinn sel, svo sem hringanóra á vorin, þegar Íslendingar sultu. Þeir klæddust selskinnum og réru á klæðskerasaumuðum húðkeipum með frábæra skutla, sem voru ein mestu tækniundur þess tíma. Þeir kunnu að lifa innan í náttúrunni og lifðu af harðindi og kuldaskeið.

Ekki er hægt að sjá, að Íslendingar hafi verið gefnir fyrir samskipti við inúíta, verzlað við þá eða lært af þeim. Þeir öfluðu sér ekki heldur nauðsynja í stað náhvalstanna, sem þá voru eftirsóttar í Evrópu, keyptu ekki skipavið og járn, heldur kirkjuvið, steinda kirkjuglugga og rauðvínsglös.

Maður sér fyrir sér, að Íslendingar hafi haldið fast í sinn uppruna, ofbeitt landið með kvikfjárrækt, verið kirkjuræknir og byggt kirkjur eftir tízku hvers tíma. Þeir hafi jafnvel klæðst Evróputízku hvers tíma. Þeir hafi ekki lifað innan í náttúru Grænlands, heldur lagzt á hana sem aðskotadýr.

Jared Diamond telur, að Íslendingar á Grænlandi hafi tekið meðvitaða ákvörðun um að deyja út. Miðað við þekkingu þess tíma á þessum stað hafi mátt ljóst vera, að lifnaðarhættir inúíta hafi verið líklegir til árangurs, en kvikfjárrækt kristinna tízkuhúfudrósa mundi hafa dauðann í för með sér.

Því fór fyrir Íslendingum á Grænlandi eins og sumum öðrum ríkjum, sem ýmist neituðu að umgangast náttúruna sjálfa eða annað fólk með hæfilegri virðingu og sáttfýsi.

Jónas Kristjánsson

DV

Framsóknarþingmennirnir Guðni Ágústsson og Hjálmar Árnason létu mikið á sér bera við að veifa rauðu spjaldi á útifundi í Reykjavík gegn ofbeldi, sem mest hefur tengst fíkniefnum. Þeir eru einmitt fulltrúar stjórnmálaflokks, sem setti afnám fíkniefna á oddinn í næstsíðustu kosningabaráttu.

Framsókn hefur ekkert gert í málinu í hálft annað tímabil, sem síðan er liðið. Samt hefur flokkurinn verið aðili að ríkisstjórn allan þennan tíma með Guðna sem ráðherra og Hjálmar sem formann þingflokksins. Þeir félagar lömdu sig með rauðu spjaldi eins og munkar, sem lemja sig með svipu.

Undir forustu Framsóknarflokksins sem óvinar fíkniefna á Íslandi hefðu Alþingi og ríkisstjórn getað gert svo margt á undanförnum sex árum. Ef framsóknarmenn og aðrir þingmenn hefðu í rauninni haft nokkurn áhuga á málinu. En þetta var bara marklaust kosningamál, fljóttekið fylgi frá bjánum.

Tökum nokkur dæmi. Alþingi hefði getað endurskoðað lög um meðferð fíkniefnamála í löggæzlu og dómkerfi. Það hefði getað aukið refsingu og ákveðið langvinnt gæzluvarðhald þeirra, sem ekki segja, hver var næstur ofan við þá í fæðukeðju fíkniefni, það er, hver seldi þeim dópið.

Lögreglumenn kvarta um, að þeir hafi ekki mannafla og heimildir til að fást við fíkniefnaheiminn. Þeir lesa bara DV og fá þar nöfn og myndir af handrukkurum. Þeir taka síðan handrukkarana til yfirheyrslu nokkrum dögum síðar, en sleppa þeim án þess að fá að vita, fyrir hverja þeir handrukka.

Dómarar hafa lítinn áhuga á fíkniefnaheiminum, þar sem ræflar í ræsinu berja aðra ræfla í ræsinu til óbóta. Þeir vakna til lífsins, ef peningum er stolið, af því að lagaramminn gerir ráð fyrir að þjófnaður frá hinum ríku sé merkara afbrot en ofbeldi á jaðri fíkniefnaheimsins.

Allir horfa auðvitað á Alþingi, sem ákveður ramma, setur lög og veitir peningum út og suður. Alþingi ber ábyrgð á vinnubrögðum lögreglu og dómsvalds og skorti á vinnubrögðum þeirra. Við förum eftir lögunum, við förum eftir rammanum, við höfum ekki peninga. Allir syngja þennan sama söng.

Það eru auðvitað Guðni og Hjálmar, sem mesta ábyrgð bera. Þeir lofuðu mestu og sviku því mest. Það er því vel við hæfi, að þeir mæti á torgum og lemji sig með rauðu spjaldi.

DV

Sprellikarl í Héraðsdómi hefur gefið fyrrum forsetaframbjóðanda, Ástþóri Magnússyni, veiðileyfi á myndavélar. Refsilaust er, að Ástþór eyðileggi þær, svo framarlega sem hann tekur ekki leifarnar með sér. Refsivert er að stela myndavélum, en ekki refsivert að eyðileggja þær.

Héraðsdómur Reykjavíkur virðist sáttur við ofbeldi. Hér í blaðinu hafa menn velt vöngum yfir, hvað Pétur Guðgeirsson héraðsdómari mundi gera, ef Ástþór spillti listaverkum á sýningu, en tæki leifar þeirra ekki með sér. Dæmi er um slíka árás ofbeldishneigðs sendiherra Ísraels á listsýningu í Svíþjóð.

Lögreglan sendir svipuð skilaboð til samfélagsins á Akureyri og í Reykjavík. Ofbeldishneigt Fazmo-gengi var ekki yfirheyrt fyrr en löngu eftir viðtöl DV við það. Og sömu sögu var að segja um ofbeldishneigða handrukkara á Akureyri. Þeir voru yfirheyrðir löngu eftir viðtöl DV við þá.

Það var almenningur, sem rétti upp rauða spjaldið, ekki lögregla eða dómarar, sem hafa gamaldags hugmyndir um afbrot. Lögregla og dómarar telja alvarlegt, að stolið sé frá ríkum, en láta sér í léttu rúmi liggja, að ræflar í ræsinu níðist líkamlega hver á öðrum með ofbeldi og nauðgunum.

Innifalið er í sérkennilegri heimsmynd, sem vafalaust kemur í lögum frá Alþingi, að ofbeldismál eru ekki rannsökuð lengra. Þegar menn játa ofbeldið er þeim sleppt. Þegar menn játa ofbeldi aftur er þeim aftur sleppt. Þegar menn játa ofbeldi í n-ta skipti er þeim sleppt í n-ta skipti.

Enginn áhugi virðist vera á sjálfum fíkniefnaheiminum. Hverjir eru til dæmis mennirnir fimmtán, sem selja fíkniefni á Akureyri? Hver er forstjóri þeirra, heildsali fíkniefna á Akureyri? Lögreglan á Akureyri reynir ekki að hafa hendur í hári smásala og heildsala. Hún spyr handrukkara ekki um þá.

Áhugaleysi lögreglu og dómstóla á fæðukeðju fíkniefnaheimsins sker í augu. Burðardýr eru tekin í tolli og handrukkarar eru teknir, ef myndir af þeim og viðtöl hafa birzt í DV. Sáralítill árangur hefur náðst í að hafa hendur í hárri þeirra, sem hærra eru settir í fíkniefnaheiminum.

Svipaða sögu er að segja um fjölmiðlana. Flestir fjölmiðlar eru önnum kafnir við aðra sálma. DV eitt leitar uppi handrukkara, talar við þá og birtir myndir af þeim. Þar með er afskiptum DV að mestu lokið. Eftir situr valdapíramídi fíkniefnaheimsins, sem meira að segja DV lætur í friði.

Ekki er nóg, að fólk veifi rauðum spjöldum á handrukkara. Veifa þarf rauðum spjöldum á lögreglu, dómara, þingmenn, fjölmiðlunga. Jafnvel á DV.

DV

Osama bin Laden er ekki froðufellandi morðingi, heldur eins konar Saladín nútímans, þjóðsagnapersóna, sem grípur til vopna gegn krossförum nútímans. Prédikanir hans fylgja að mestu leyti meginstraumi íslamskra viðhorfa og eru orðnar að hornsteini lífsviðhorfa almennings í heimi Múhameðstrúar.

Osama vill, að Bandaríkin og Ísrael hætti að ofsækja Palestínumenn, að Bandaríkin fari með setulið sitt frá heilögum Arabíuskaga, hætti hernámi Afganistans og Íraks, hætti stuðningi við ríki, sem ofsækja múslima, hætti að halda niðri verði á olíu og hætti að styðja harðstjórnir.

Harðstjórnir í löndum múslima njóta flestar stuðnings Bandaríkjanna. Fremst er þar prinsaveldið í Sádi-Arabíu, sem heldur niðri olíuverði, einnig aðrir prinsar á Arabíuskaga, svo og herforingjaveldið í Egyptalandi og Pakistan, auk nokkurra kommúnistaríkja, sem áður voru í Sovétríkjunum.

Af harðstjórnum í heimi múslima eru það helst stjórnendur Líbíu og Sýrlands, sem ekki eru á framfæri Bandaríkjanna. Þetta sjá lýðræðissinnaðir múslimar eins og aðrir og þakka Bandaríkjunum ekki fyrir. Þess vegna sýna kannanir, að 80-90% íbúa íslamskra ríkja styðja sjónarmið Osama bin Laden.

Múslimar eru 1,3 milljarðar fólks um þessar mundir. Þar af má reikna með, að tæpur milljarður fylgi Osama að málum. Ef einn af hverjum þúsund þeirra vill öðlast eilíft líf með sjálfsmorðsárásum, stöndum við andspænis milljón manns, sem er fús til að vinna óhæfuverk í nafni trúar sinnar.

Lengi hefur verið til siðs á Vesturlöndum að líta á Osama sem geðveikan sérvitring á jaðri íslamskrar trúar. Það er fráleit skoðun. Osama er í meginstraumi trúarinnar, enda halda menn hlífiskildi yfir honum, þótt margar milljónir dollara séu í boði fyrir að segja, hvar hann heldur sig.

Sagan um Saladín er sterk í sögu íslams. Hann greip til vopna fyrir tæpum þúsund árum, þegar krossfarar lögðu til atlögu við heim múslima. Allur þorri múslima í nútímanum lítur á Osama sem Saladín nútímans, bjargvættinn, sem muni bjarga trúnni undan nýrri krossferð á vegum Bandaríkjanna.

Osama bin Laden væri öruggur um sigur í vinsældakosningum, sem færu fram um allan heim þessa dagana, eini maðurinn um þessar mundir, sem hefur heilan milljarð fylgismanna.

Jónas Kristjánsson

DV