Frá Blómsturvöllum við Skjálfandafljót að vegamótum Gæsavatnaleiðar.

Bárðargötu er hér lýst í fimm dagleiðum. Nyrsta leiðin er hér kölluð Réttartorfa. Næst koma Öxnadalsdrög. Síðan Vonarskarð. Þá kemur Hamarskriki. Og loks Fljótsoddi. Réttartorfuleiðin hefst við Svartárkot á Mývatnsheiðum og Fljótsoddaleiðin endar við Miklafell á Síðumannaafrétti. Í þessari útgáfu er ekki gert ráð fyrir, að Bárður hafi farið yfir Hverfisfljót uppi við jökul, sem þó er eins líklegt. Gnúpa-Bárður nam Bárðardal og bjó að Lundarbrekku. Fann, að sunnanáttir voru hlýrri og þurrari en norðanáttir. Því ætlaði hann, að betri lönd væru sunnanlands. Sendi syni sína suður á góunni að kanna það. Þeir fundu gróður í Vonarskarði á þessum kalda árstíma. Þarnæsta vor lét hann hvert húsdýra sinna bera byrðar suður yfir og nam allt Fljótshverfi.

Byrjum á jeppaslóð, sem liggur með Skjálfandafljóti austanverðu, á gatnamótum, þar sem þverleið liggur niður að skálanum Blómsturvöllum við fljótið. Við erum á heiðinni í 730 metra hæð. Við förum suður slóðina um Kvíslárbotna, áfram suður Miðdrag og Surtluflæðu. Þar sveigir slóðin meira til suðvesturs og mætir Gæsavatnaleið í 800 metra hæð.

36,2 km
Þingeyjarsýslur

Skálar:
Blómsturvellir: N65 04.836 W17 29.764.

Jeppafært

Nálægir ferlar: Réttartorfa, Vonarskarð.
Nálægar leiðir: Biskupaleið, Suðurárhraun, Ódáðahraun, Gæsavötn, Kambsfell.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Útivistarkort

Frá Hrossaborg á Mývatnsöræfum um Herðubreiðarlindir að fjallaskálanum Dreka við Dyngjufjöll.

Fjölfarin sumarleið til nokkurra þekktra staða, Herðubreiðarlinda, Dyngjufjalla, Kverkfjalla og Gæsavatna. Herðubreiðarlindir eru margar og renna saman í Lindá. Þar er mikið blómaskrúð með nærri hundrað háplöntum. Einn fegursti staður landsins. Ólafur Jónsson segir: “Í Herðubreiðarlindun eru töfrar öræfa og eyðimarka dásamlega ofnir saman við klið svalandi linda og ilm af gróandi grasi.”

Byrjum við þjóðveg 1 um Mývatnsöræfi, rétt austan við Hrossaborg, í 380 metra hæð. Þar er jeppavegur suður í Öskju, sem við fylgjum. Fyrst um Grjót suður að Jökulsá á Fjöllum, suður að Ferjuási og meðfram honum vestanverðum, síðan vestan við Yztafell og aftur að Jökulsá norðan við Miðfell. Þar er fjallakofi. Við förum austan við Miðfell og Fremstafell að Grafarlöndum, þar sem við förum yfir Grafarlandaá. Síðan förum við vestan við Ferjufjall og um Grafarlönd austari að Þorsteinsskála í Herðubreiðarlindum í 470 metra hæð. Frá skálanum förum við áfram suður með Jökulsá. Þegar við nálgumst Hlaupfell, sveigir leiðin til vesturs að Herðubreiðartöglum. Við förum suður með töglunum austanverðum og síðan vestur yfir Vikursand fyrir sunnan Vikrafell. Þar sem við komum að Dyngjufjöllum, er fjallaskálinn Dreki í 780 metra hæð.

33,4 km
Þingeyjarsýslur

Skálar:
Miðfellskofi: N65 23.630 W16 07.929.
Herðubreiðarlindir: N65 11.560 W16 13.390.
Dreki: N65 02.493 W16 35.710.

Jeppafært

Nálægir ferlar: Péturskirkja.
Nálægar leiðir: Almannavegur, Veggjafell, Biskupaleið, Upptyppingar, Dyngjufjalladalur.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Útivistarkort

Frá Öskju yfir Dyngjufjalladalsleið að Öxnadalsá á Bárðargötu.

Byrjum við skálann Dreka við Öskju. Förum suður með Dyngjufjölum og austur fyrir Dyngjuvatn og vestan við Vaðöldu. Þar beygjum við til suðvesturs, síðan til vesturs og norðvesturs, unz við komm á Dyngufjallaleið sunnan við Kattbekking. Förum norðvestur og síðan vestur jeppaslóðina F910 fyrir norðan Þríhyrning og Trölladyngju, mest í 800 metra hæð. Komum að Bárðargötu við Öxnadalsá.

67,9 km
Þingeyjarsýslur

Jeppafært
Athugið nýtt Holuhraun

Nálægir ferlar: Öxnadalsdrög.
Nálægar leiðir: Dyngjufjalladalur, Gæsavötn.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Útivistarkort

Frá Hvoli í Aðaldal um Þegjandadal að Þverá í Laxárdal.

Byrjum hjá vegi 856 við Hvol í Aðaldal. Förum suður Þegjandadal og suðaustur um Halldórsstaðaskarð að Þverá.

11,2 km
Þingeyjarsýslur

Nálægir ferlar: Nafarvað, Hvammsheiði, Vatnshlíð.
Nálægar leiðir: Máskot, Ljótsstaðir, Hrossanúpar.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Herforingjaráðskort

Frá Stóru-Völlum í Bárðardal til Víðikera.

Leið meðfram vegi.

Förum frá Stóru-Völlum austur yfir brúna á Skjálfandafljóti og síðan suður þjóðveg 843 í Víðiker. Fyrst meðfram Skjálfandafljóti og síðan upp í Fljótsheiði norðan Svartár og endum við rétt hjá Víðikeri.

13,8 km
Þingeyjarsýslur

Skálar:
Kiðagil: N65 30.117 W17 27.375.

Jeppafært

Nálægir ferlar: Hellugnúpsskarð, Engidalur, Suðurá.
Nálægar leiðir: Hörgsdalur, Kleifarsund, Hrafnabjargavað.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Jónas Kristjánsson

Frá Bræðraklifi í Ódáðahrauni að Ferjufjalli við Jökulsá á Fjöllum.

Þetta er síðasti hluti Biskupaleiðar yfir Ódáðahraun, framhald Suðurárhraunsleiðar og Kerlingardyngjuleiðar. Hafragjá er mikilúðleg gjá með hamrabeltum, sem virðast ófær hestum, að undanskildu Bræðraklifi. Rétt norðan Bræðraklifs hefur stundum fundizt vatnsból. Öll leiðin yfir Ódáðahraun er vörðuð. Jón Sigurgeirsson frá Helluvaði leitaði að vörðunum og fann þær. Mynda misjafnlega gisinn leiðarvísi um þennan forna þjóðveg, sem var í greiðri notkun fram á sautjándu öld, en týndist síðan að mestu. Ingvar Teitsson færði vörðurnar í GPS-net og skrifaði góðan bækling, sem heitir “Biskupaleið yfir Ódáðahraun”.

Byrjum við Bræðraklif í vesturkanti þúsund metra breiðrar Hafragjár í Ódáðahrauni á Biskupaleið, í 540 metra hæð. Hestfær sandbrekka er upp úr gjánni að austanverðu. Við förum til suðausturs undir fjöllunum, en þó sunnan við Veggjafell. Leiðin er að mestu bein, en landið misjafnt undir hóf. Fyrst er þokkaleg leið norðan við Herðubreiðarfjöll. Síðan tekur við ógreiðfært hraun sunnan við Veggjafell að jeppaslóð við Fjallagjá, þar sem gróður heilsar okkur, grávíðir og krækiberjalyng. Síðan förum við um gróðurlita mela að unaðslegu gróðurríki við Grafarlandaá að veginum til Herðubreiðarlinda. Þar verða allir ferðalangar fegnir, sem koma Biskupaleið úr vestri. Við beygjum þar til austurs undir Ferjufjalli, þar sem er elzta ferjustæðið á Jökulsá á Fjöllum.

22,3 km
Þingeyjarsýslur

Nálægar leiðir: Biskupaleið, Almannavegur.

Skrásetjari: Ingvar Teitsson
Heimild: Ingvar Teitsson

Frá Einarsstöðum í Reykjadal um Vatnshlíð og Vestmannsvatn að Hraunsrétt í Aðaldal.

Skógurinn í Vatnshlíð hefur mjög látið á sjá, enda ekki friðaður.

Förum frá Einarsstöðum austur yfir sléttlendið, yfir Reykjadalsá og upp á þjóðveg 846. Við förum með þeim vegi til norðurs að Ökrum, þar sem við förum áfram með fjallshlíðinni ofan við Halldórsstaði. Síðan beint áfram norður Vatnshlíð meðfram Vestmannsvatni að austanverðu, um hlað í Fagranesi og áfram heimreið að þjóðvegi 854. Við förum austur þann veg um einn kílómetra og síðan norður um Fögrufit að Þúfuvaði á Laxá í Aðaldal. Handan árinnar förum við norðaustur að Hraunsrétt.

13,5 km
Þingeyjarsýslur

Nálægir ferlar: Hvammsheiði, Nafarvað.
Nálægar leiðir: Kinnarfell, Fljótsheiði, Heiðarsel, Máskot.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Jónas Kristjánsson

Frá Þverárrétt í Dalsmynni um Uxaskarð að Nípá í Köldukinn.

Í Árbók FÍ 1992 segir: “Upp í Uxaskarð, frá Fnjóskadal, er nokkuð brött, gróin skriða. Fram í nær mitt skarðið gengur fjallsrani, skriðurunninn með fáein klettabelti í toppi. Klýfur hann skarðið í tvö grunn dalverpi. Gamla leiðin um Uxaskarð lá um nyrðri dalinn, en þar hvílir lítill jökull. Þrátt fyrir jökulinn og miklar fannir má yfirleitt komast með hesta um Uxaskarð seinni hluta sumars. Mjög gott útsýni er frá efsta hluta skarðsins … Frá Uxaskarði má velja leiðir til margra átta, til dæmis niður með Nípá í Köldukinn eða norður Austurdal og Kotadal til Náttfaravíkna og hefur sú leið verið farin á hestum.”

Förum frá Þverárrétt eftir jeppaslóð norður á Flateyjardalsheiði. Sunnan fjallaskálans Funa förum við af slóðinni austur yfir dalinn og síðan suðaustur á fjallið neðan við Uxaskarðsöxl. Förum upp með Ytri-Uxaskarðsá upp í Uxaskarð austnorðaustur í 1000 metra hæð . Þaðan austnorðaustur yfir skarðið og sunnan Austurdalsvatna niður með Nípá í Nípárdal. Áfram norðaustur að Nípá.

19,6 km
Þingeyjarsýslur

Nálægir ferlar: Gönguskarð, Skuggabjörg.
Nálægar leiðir: Draflastaðafjall, Flateyjardalsheiði, Naustavík, Skjálfandi.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Herforingjaráðskort

Frá Kiðagilsdrögum í Krákárbotna.

Einn af þjóðvegum landsins fram á sautjándu öld. Framhald Sprengisandsleiðar og upphaf Biskupaleiðar yfir Ódáðahraun að Jökulsá á Fjöllum. Hér við Skjálfandafljót beið Barna-Þórður eftir biskupi og orti: “Biskups hef ég beðið af raun / og bitið lítinn kost / áður ég lagði á Ódáðahraun / át ég þurran ost”. Leiðin liggur fyrst um melöldur, síðan um litlar gróðurvinjar við kvíslar Sandár og svo um úfið hraun milli Sandár og Suðurár. Þann hluta þarf að fara gætilega á hestum um einstigi. Við Suðurá mætir okkur einstæð og víðáttumikil gróðurvin í eyðimörk Ódáðahrauns. Loks liggur leið okkar eftir jeppaslóð í örfoka landi sunnan og austan undir gróðurtorfum í áttina að vegamótum sunnan við Sellandafjall. Við taka leiðirnar Kerlingardyngja og síðan Veggjafell.

Byrjum við Skjálfandafljót við Þingmannavað í Kvíahrauni, rétt norðan við ármót Öxnadalsár. Förum til norðausturs upp undirhlíðar Bálabrekku á slóð um Ytri-Lambármosa. Fylgjum þeirri slóð af norðurenda fellsins niður í Krossárgil og að eyðibýlinu Hafursstöðum við Sandmúladalsá. Við förum norðaustur og á ská upp Hafursstaðahlíð, þar sem sjá má ferlegan uppblástur. Áfram eftir varðaðri Biskupaleið um melöldur að kvíslum Sandár. Þar sem Sandá beygir þvert til vesturs sunnan undir Móflárhnausum leggjum við í Suðurárhraun norðaustur í Suðurárbotna. Beygjum þar suður og austur fyrir kvíslar Suðurár eða förum yfir Suðurá hjá eyðibýlinu Hrauntanga og síðan norðvestur með ánni í Botnaflesjur. Fylgjum þaðan þverslóð til norðausturs frá ánni í átt að Sellandafjalli. Þegar við komum að þverbeygju til austurs á landgræðslugirðingu í Krákárbotnum, liggur jeppaslóðin áfram norður með Sellandafjalli vestanverðu, en framhald Biskupaleiðar liggur beint áfram sunnan við Sellandafjall.

35,7 km
Þingeyjarsýslur

Skálar:
Kvíakofi: N65 06.739 W17 31.179.
Botni : N65 16.164 W17 04.061.
Stóra-Flesja: N65 18.407 W17 08.804.

Nálægir ferlar: Fjórðungsalda, Réttartorfa, Suðurá, Suðurárbotnar, Krákárbotnar.
Nálægar leiðir: Kiðagil, Dyngjufjalladalur, Íshólsvatn, Biskupaleið, Kerlingardyngja.

Skrásetjari: Ingvar Teitsson
Heimild: Ingvar Teitsson

Frá Stóru-Flesju við Suðurá að Botna við Suðurá og sömu leið til baka.

Sportleið í Suðurárbotnum. “Suðurá er vatnsmest áa, sem falla frá Ódáðahrauni. … Suðurárbotnar eru efstu drög hennar á yfirborði en vatnasvið hennar nær alla leið til Dyngjufjalla og Herðubreiðarfjalla. Vatnið af öllu þessu svæði safnast fyrir á tiltölulega litlu lindasvæði, þannig að uppspretturnar verða vatnsmiklar. Gróður er allmikill í Suðurárbotnum. Þar er valllendi og víðigrundir. Merki uppblásturs eru samt áberandi. Jarðvegsraki er engu að síður nægur til þess, að land grær hægt og sígandi á ný. Nokkur mannvirki eru á þessum slóðum, m.a eyðibýlið Hrauntunga, gömul tótt, sem gæti verið leifar sæluhúss. Þarna hafa fundizt nokkrar beinagrindur …” (www.nat.is)

Förum frá Stóru-Flesju upp með Suðurá norðaustan árinnar inn í fjallaskálann Botna í Suðurárbotnum. Sömu leið til baka.

14,9 km
Þingeyjarsýslur

Skálar:
Stóra-Flesja: N65 18.407 W17 08.804.
Botni : N65 16.164 W17 04.061.

Nálægir ferlar: Suðurá
Nálægar leiðir: Biskupaleið, Suðurárhraun, Dyngjufjalladalur, Íshólsvatn.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Jónas Kristjánsson

Frá Víðikeri í Bárðardal til Stóru-Flesju í Suðurárbotnum.

Farið er með vegi til Svartárkots og síðan eftir moldarslóð í mjög þýfðu landi til Suðurárbotna. Farið er um vel gróið kvistaland alla leiðina. Svartárkot er með afskekktari jörðum landsins, í 400 metra hæð. Þar er einn af upphafsstöðum silungsræktar í landinu. Mikið útsýni er frá bænum til fjarlægra fjalla. Suðurá er lygn bergvatnsá með grónum bökkum og hólmum. Í Suðurárbotnum eru vel grónar flesjur. Þetta er blómlegasta vinin í útjaðri Ódáðahrauns. Við erum þarna komin á Biskupaleið. Hér er eyðibýlið Hrauntunga, þar sem mannabein hafa fundizt, en býlisins er ekki getið í heimildum. Er þar þó túngarður utanum 4 hektara flöt. Í nágrenninu fundust sverð og laskaðar beinagrindur fallinna. Þegar Biskupaleið lá hér um garða, hefur þetta verið mikil vin og viðkomustaður.

Förum frá rétt við Víðiker með bílvegi beint suður í Svartárkot, síðan um hlaðið á bænum og áfram til suðurs. Tökum síðan syðri slóðina, því að sú nyrðri liggur að Kráká. Syðri slóðin fylgir Suðurá alla leið í Suðurárbotna, en við nemum staðar við fjallaskála í Stóru-Flesju. Þar erum við komin á Biskupaleið yfir Ódáðahraun.

16,9 km
Þingeyjarsýslur

Skálar:
Stóra-Flesja: N65 18.407 W17 08.804.

Nálægir ferlar: Víðiker, Engidalur, Krákárbotnar, Suðurárbotnar.
Nálægar leiðir: Hrafnabjargavað, Kráká, Biskupaleið, Suðurárhraun, Íshólsvatn, Dyngjufjalladalur.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Jónas Kristjánsson