Kjallarinn er tilraun Sjallans á Akureyri til að koma fólki í kráarstemmningu. Keypt hefur verið frá Bretlandi heilt stykki af krá, þar á meðal langur bar með steindu gleri og svo og svo margir metrar af ekta panil, ýmist alveg upp í loft eða upp á miðja veggi. Innifalið í pakkanum er töluvert af skiltum og auglýsingum, hinar fjöldaframleiddu fornminjar, sem lengi hafa verið vinsælar víða um heim. Svona krá koma brezkir fagmenn með í gámi og setja upp á svipstundu. Ég gæti trúað, að pílukastið hafi fylgt með.
Inngangurinn í Kjallarann er rétt vinstra megin við aðalinngang Sjallans og Mánasalar. Þar er gengið til hægri niður í kjallarann, þar sem barborðið blasir við. Í skotinu við stigann vinstra megin er lítill salatbar. Þeim megin í salnum eru þrír básar fyrir tólf matargesti. Hægra megin er hins vegar aðalsalurinn með litlum og þéttskipuðum borðum í sófaborðshæð. Þar enn lengra inn af er lítill gangur fyrir pílukastið, en samt oft notaður undir aukið matarpláss.
Í heild er yfirbragð staðarins álitlegt, fremur en hitt. Þeir, sem framleiða svona, kunna sitt fag. Ekki veit ég, hvort kráarstemmning myndast þarna við framleiðslu bjórlíkis. Ég hef bara litið inn á tímum, þegar ekki mátti vænta mikils mannfjölda. Og það var í þeim allt öðru erindagjörðum að komast að, hvort hægt væri að fá eitthvað gott að borða á þessum stað.
Þjónusta var fyrsta flokks í öll þrjú skiptin. Sem dæmi um hana má nefna, að ekki þurfti að spyrja gesti við borðið, hver hefði pantað hvað. Þar var ekki hið útbreidda orðalag: “Ert þú steiktur karfi eða soðið heilagfiski?” Segja má, að þessi þjónusta sé mjög í sama stíl og uppi í Mánasal, líklega sameiginlega sú hin bezta á Akureyri, sem er þó bær, er státar yfirleitt af góðri þjónustu í veitingahúsum.
Akureyrskt milliverð
Kjallarinn hefur tvenns konar verðlag á veitingum sínum. Fyrst og fremst var þar stuttur seðill tólf rétta, þar af fjögurra aðalrétta. Þessi seðill var eins konar útdráttur úr tvöfalt lengri fastaseðli Mánasalar. Hann var á svipuðu verðlagi og í Laut, ódýrari en í Smiðjunni, Mánasal, Kea og Laxdalshúsi, en mun dýrari en hjá Bautanum.
Síðan reynir Kjallarinn til viðbótar að keppa við Bautann á þrennan hátt. Í fyrsta lagi með sérstöku tveggja rétta tilboði dagsins, sem að miðjuverði var eigi að síður hærra en hið mun fjölbreyttara átta rétta tilboð Bautans. Í öðru lagi með sérstökum barnamatseðli. Og í þriðja lagi með salatborði, sem ásamt með súpu var ódýrara en hið sama í Bautanum.
Í tölum er samanburðurinn, að miðjuverð tilboðsins í Bautanum var 712 krónur og 852 krónur í Kjallaranum, hvort tveggja samkvæmt reikningsaðferð, sem ég hef áður útskýrt. Samkvæmt henni kostaði 1095 krónur að borða af fastaseðli í Kjallaranum. Súpa og salatbar kostaði hins vegar 200 krónur í Kjallaranum á móti 250 krónum í Bautanum. En þá eru engin hliðaratriði meðtalin, svo sem kaffi eða freisting bjórkollunnar.
Salatbarinn er minni og óþægilegri aðgöngu en barinn í Bautanum. Verst var, hversu dimmt var þarna í skotinu og erfitt að sjá, hvað var á boðstólum. Ennfremur var hann dálítið minna freistandi. Til dæmis voru sveppir ekki nema í eitt skiptið og sósurnar voru vondar. Hins vegar var yfirleitt ekkert upp á ferskleikann að klaga. Þrenns konar gott brauð var í boði.
Engin húrrahróp
Matreiðslan var svo sem ekki til að hrópa húrra fyrir. Sérstakalega var yfirleitt lítið varið í tilboð dagsins og hið eina sem við prófuðum af barnaseðlinum. Það síðarnefnda var afar seigur og óframbærilegur kjúklingur.
Soðið heilagfiski var afar þurrt. Kryddsoðin nautasteik var of mikið pipruð. Og steiktar lambasneiðar voru frekar þurrar og saltar, enda afgreiddar í viðkvæmum, þunnum sneiðum.
Við vorum heppnari með djúpsteikta fiskinn, sem var í mun vægari hveitihjúp en oft sést hér á landi. Einnig koníakssteiktar lambalundir með ágætri mintusósu. Þær voru raunar af fastaseðlinum, sem og ágætis humarsúpa, er gekk undir nafninu silungasúpa, alveg eins og hún gerði í Mánasal.
Meðlæti réttanna var í gamalkunnum, en ekki þó sérlega ofsoðnum skorðum, svo sem gulrótum, blómkáli og kartöflum. Ennfremur því, sem mun vera kallað garnitúr í faginu. hollandaise-sósan með heilagfiskinum var ágæt eins og áðurnefnd mintusósa, en minna þótt okkur varið í nautakjötssósuna.
Rétt er að minna á, að salatborðið er eins og í Bautanum innifalið í verði allra aðalrétta staðarins. Snyrtileg borð af því tagi gera gestum kleift að velja sér annað og viðkunnanlegra meðlæti en það, sem kemur úr eldhúsinu. Súpa er hins vegar ekki innifalin hér eins og í Bautanum.
Vínlistinn í Kjallaranum er jafn nauðaómerkilegur og uppi í Mánasal, hefur til dæmis ekkert frambærilegt hvítvín. Enda er sjálfsagt sanngjarnt að taka fram, að þetta er bjórkrá. Kaffi var gott, borið fram með konfektmolum.
Ef ég væri á ferð um Akureyri og þyrfti að seðja mig fyrir tiltölulega lítinn pening, færi ég heldur í Bautann, þar sem verðið er lægra, úrvalið meira og gæðin ekki lakari. Auðvitað er líka hægt að fá mötuneytismat í Súlnabergi. Og ég færi ekki út að borða í Kjallaranum til að njóta eftirtektarverðrar matargerðarlistar. En hana skortir raunar víðar á Akureyri.
Að vísu má ekki gleyma, að í bjórkrá er matargerð venjulega hliðargrein. Kjallarinn er svo heppinn að fá allan sinn mat úr Mánasal. Þar virðist mér matreiðsla vera eins og gengur og gerist hér á landi, svona upp og ofan. Minni kröfur eru oft gerðar til bjórkráa í þessum efnum. Þannig er ýmislegt gott um Kjallarann, fyrir utan útlit hans og þjónustu, sem áður er getið.
Jónas Kristjánsson
Eitt tilboð dagsins:
180 Steiktur karfi meuniere
330 Mínútubuffsteik a la Sjallinn
Annað slíkt:
250 Soðið heilagfiski með hollandaise-sósu
320 Kryddsoðin nautasteik með kartöflumús
Í þriðja skiptið:
210 Djúpsteiktur fiskur orly
330 Steiktar lambasneiðar með kryddsósu
Fastaseðillinn:
135 Gratineruð lauksúpa
150 Silungasúpa með saffran
270 Síldartríó með grófu brauði
295 Grafinn lax með dillsósu
310 Hvítlauksristaðir sniglar
395 Grillsteiktur silungur með rjómasósu
370 Pönnusteikt rauðspretta með rósapipar
540 Koníakssteiktar lambalundir með tómötum og mintusósu
690 Mínútusteik með ristuðum sveppum og kryddsmjöri
130 Vanilluís með súkkulaðisósu
172 Djúpsteiktur camembert
98 Skyr með rjómablandi
DV