Laugaás er ódýrt veitingahús, sem býður upp á vandaða matreiðslu og þægilegt umhverfi. Þetta nýja veitingahús að Laugarásvegi 1 markar ásamt Horninu í Hafnarstræti mestu framför síðustu ára í veitingamennsku Íslendinga.
Til skamms tíma urðum við að velja milli fremur dýrra, en fyrsta flokks vínveitingahúsa eins og Holts og Sögu annars vegar og hins vegar ódýrari en fimmta flokks steikarbúla, mettaðra feitibrælu.
Nú eru hins vegar að koma til skjalanna lítil veitingahús eins og Laugaás og Hornið, sem eru ódýrari en steikarbúlurnar, veita þó sómasamlega þjónustu og bjóða upp á mat, er veitir fyrsta flokks húsunum hættulega samkeppni.
Barnahorn, bravó!
Laugaás er lítil stofa, sem tekur ekki nema um það bil 40 manns í sæti. Innréttingar eru bjartar og hreinlegar, en dálítið kuldalegar. Veggir eru hvítir og trégrindur gular, en í loftum er lítt áberandi rauður litur.
Athyglisverðar steinflísar með innbrenndum jurtum eru lagðar í borðin til að hlífa þeim fyrir brennheitum pönnum og diskum, sem gestir borða úr suma réttina. Jurtaskreytingin er skemmtilegt smáatriði, sem lyftir veitingahúsinu.
Laugaás hefur fetað út á sömu, góðu brautina og Esjuberg að hafa sérstakt barnahorn, þar sem ungviðið getur dundað sér við kubba og bækur, meðan foreldrarnir ljúka við kaffið eftir matinn. Þetta framtak er sérstaklega lofsvert.
Mataráhugamenn hafa deilt um gildi tónlistar í veitingasölum. Sumir segja, að lágvær og þægileg tónlist bæti meltinguna. Hinir eru þó sennilega fleiri, sem vilja fá frið frá tónlist, meðan þeir eru að borða.
Hornið í Hafnarstræti kaus að hafa tónlist af bandi að tjaldabaki. Í Laugaási er hins vegar engin tónlist. Þessi verkaskipting er ágæt, því að hvort tveggja þarf að vera til, í þágu valfrelsis gesta.
Kokkar í sal
Fullkomin þjónusta er ekki veitt í Laugaási. Menn panta við diskinn og taka sér þar hnífapör, handþurrkur og drykkjarföng. Síðan fá menn matinn inn á borð til sín, alveg eins og á venjulegu veitingahúsi.
Gestir fá því mikilvægasta þátt þjónustunnar. Eftir að þeir eru seztir til borðs, þurfa þeir ekki að standa upp til frekari útréttinga. Þeir þurfa heldur ekki að óttast, að höfuðréttur kólni meðan súpan er sopin.
Matreiðslumennirnir annast þjónustuna sjálfir að nokkru leyti. Það hefur þann kost, að gestir fá tækifæri til að spjalla við þá um matinn og forvitnast um, hvernig hann verður til. Mín reynsla er, að erfitt sé að trúa því, sem þjónar segja um slík mál.
Að vísu finnst mér, að gestir ættu ekki að þurfa að bera sjálfir hnífapör og glös til borðs. Ég held, að það mundi ekki auka fyrirhöfn starfsliðs að ráði, þótt gestum yrði gert það til geðs að færa þeim þessa hluti að borði.
Sómi sjávarrétta
Á matseðli dagsins eru að jafnaði fjórir eða fimm réttir og er súpa innifalin í verðinu. Þar fyrir utan er sérstakur fastamatseðill með 24 réttum, auk ýmissa hamborgara, pitsa og samloka. Þetta er meira en fullnægjandi fjölbreytni.
Sjávarréttum er sýndur mikill sómi, bæði á matseðli dagsins og fastaseðlinum, líkt og á veitingahúsinu Horninu. Það þykja mér gleðileg tíðindi, því að svo fer fyrir flestum matfróðum, að fiskur verður þeim smám saman hugstæðari en kjöt.
Ég heimsótti Laugaás með ráðgjöfum mínum bæði í hádegi og að kvöldi til að deila reynslunni með lesendum Vikunnar. Í bæði skiptin var fullt og fjörugt hús. Um kvöldið var mikið af hjónakornum og heilum fjölskyldum.
Létt vín er ekki á boðstólum í Laugaási og verða ekki á næstunni. Eigendur vilja bíða átekta og fylgjast með, hvernig reynslan verður í öðrum veitingahúsum, sem hugsanlega eru að fá leyfi til veitinga léttra vína.
Karfi
Pönnusteiktur, nýr karfi, bakaður í ostasósu, var á matseðli dagsins í hádeginu. Ég rak auðvitað upp stór augu, enda hef ég ekki áður séð slíka dirfsku í veitingamennsku hér á landi.
Þetta var frábær matur, alveg mátulega lítið steiktur og mjúkur sem rjómi. Einnig voru góðar hvítu kartöflurnar, sem fylgdu, hæfilega slítið soðnar. Hrásalatið var vel sómasamlegt, sem og hreðkurnar, en súpan var hversdagsleg grænmetissúpa, þykkt með hveiti.
Verðið er 2.200 krónur með súpunni.
Ýsa
Soðin ýsuflök með rækjusósu voru á sama matseðli dagsins. Þau voru góð, þótt þau jöfnuðust ekki á við karfann, enda trúlega soðin dálítið of lengi. Ýsunni fylgdi sama meðlæti og sama súpa og getið er hér að framan.
Verðið er 2.200 krónur með súpunni.
Sjávarréttir
Sjávarréttir, bakaðir í ostasósu, voru á fastaseðlinum. Þeir voru bornir fram í sjóðheitri leirpönnu. Þar mátti finna djúpsjávarrækju, litlar rækjur, ýsu, kræklinga og dósasveppi. Allt var þetta mjög gott, nema djúpsjávarrækjan, sem hafði verið geymd of lengi.
Verðið er 1.750 krónur sem forréttur.
Pitsa
Pitsan var ágæt, þótt hún næði ekki gæðum pizzunnar á Horninu. Brauðið var hæfilega þunnt, dálítið hart, líklega of lengi hitað í ofninum. Þessi pitsa var með kræklingum og rækjum, en ýmsar aðrar fyllingar eru einnig á boðstólum.
Verðið er 2.100 krónur.
Lambalæri
Laugaás-lambalærissneið var borin fram á sjóðheitum diski. Þetta var hápunktur heimsóknarinnar, einstaklega ljúfur réttur. Sneiðin var nákvæmlega rétt matreidd, ljósrauð í sárið og með örlitlum votti af blóði, þegar hnífi var þrýst á hana. Enda var kjötið bæði meyrt og bragðmikið.
Lambalærissneiðin var borin fram í eigin safa og bökuð í ostasósu, óhóflega mikilli. Með fylgdi smásoðið hrásalat, lítillega sítrónuvætt, svo og franskar kartöflur, mjög lítið steiktar og ljósar, án lyktar af aldraðri olíu. Bæði salatið og kartöflurnar voru sómasamleg.
Verðið er 3.850 krónur.
Turnbauti
Turnbauti með béarnaise sósu var einnig sérdeilis vel heppnaður, mjög lítið steiktur, meyr og góður. Honum fylgdi sama hrásalat og kartöflur, sem getið er hér að framan. Ennfremur béarnaise sósa, sem var þynnri, léttari og betri en ég á að venjast hér á landi.
Sem betur fer fylgdi ekkert dósagrænmeti turnbautanum og ekki heldur öðrum réttum, sem prófaðir voru í Laugaási. Eini maturinn úr dós voru sveppir, er voru í mjög hóflegum mæli í meðlæti kjötréttanna.
Verðið er 5.950 krónur.
Eftirréttir
Laugaás er stikkfrí í eftirréttum, býður aðeins upp á ís, í þremur útgáfum. Væri þó með einföldum hætti unnt að auka fjölbreytnina með t.d. ferskum ávexti dagsins, ostsneið dagsins eða jafnvel kraumís dagsins.
Kaffi
Kaffið var sómasamlegt, en ekki merkilegt. Venjulega kostar það 350 krónur. en panti menn einn bolla án ábótar eftir mat, kostar hann ekki nema 175 krónur. Það er athyglisverð tillitssemi við fjárhag matargesta.
Ódýrt og gott
Meðalverð sjö forrétta í Laugaási er 1.000 krónur, sextán aðalrétta 3.600 krónur og þriggja eftirrétta 700 krónur. Ef pizzur á 2.100 krónur og hamborgarar á 1.100-1.600 krónur væri talið með aðalréttum, mundi meðalverð þeirra vera 3.400 krónur.
Þriggja rétta máltíð, sem hvorki felur í pizzur né hamborgara, mundi því kosta 5.300 krónur. Að kaffi meðtöldu mundi meðalmáltíð í Laugaási kosta um 5.500 krónur.
Laugaás er því í sama verðflokki og Hornið, töluvert ódýrari en Esjuberg og Askur og helmingi ódýrari en vínveitingahús. Bæði Laugaás og Hornið hafa einstaklega gott hlutfall verðs og gæða.
Munur þessara tveggja staða, fyrir utan tónlistina, sem áður er getið, er sá, að Laugaás hafði heldur betri matreiðslu, en Hornið heldur betri þjónustu og skemmtilegra umhverfi.
Einstaklega vel matreiddur turnbauti, lambalærissneiðar og karfi eru dæmi um fyrsta flokks matreiðslu í Laugaási. Með slíkum réttum vantaði ekkert nema glas af léttu víni til að gera máltíðina frábæra.
Með Laugaási og Horninu er kominn vísir að hinum litlu og vönduðu veitingastofum, sem einkenna svo mjög matargerðarlist í útlöndum. Og í Laugaási elda og þjóna eigendur sjálfir, eins og í heimsins fremstu veitingahúsum.
Matargerð ætti raunar að flokkast með hinum fögru listum. Vaxtarbroddur þessarar listgreina er í litlum 40-50 sæta veitingahúsum, þar sem tveir eigendur, stundum hjón, deila með sér ábyrgð í eldhúsi og sal.
Það væri ánægjulegt, ef fleiri íslenzkir matreiðslumeistarar stigju slíkt skref í þágu neytenda og um leið í þágu íslenzkrar menningar.
Laugaás fær sjö í einkunn fyrir matreiðslu, sex fyrir þjónustu og sjö fyrir umhverfi. Vegin meðaleinkunn veitingastofunnar er sex.
Jónas Kristjánsson
Vikan
