0745
Árið 2006
Samþætting
Nieman Report,
Goodbye Gutenberg 2006
William Dietrich
William Dietrich:
Eru blaðamenn hinir misheppnuðu svipumenn 21. aldar?
Dagblöð kunna að hverfa, ef þau halda áfram að dreyma um forna yfirburði, þegar þau taka afurð sína og reyna að láta hana passa inn í landslag samkeppnisaðila.
Ódýrar, stafrænar myndavélar og upptökutæki, sigur netsins og sprenging í útgáfu amatöra valda þeim mönnum hugarangri, sem muna eftir gömlu, góðu dögum dagblaðanna. Blaðamenn eru að verða lúxus, sem samfélagið hefur ekki lengur ráð á.
Fækkað hefur á fréttastofum vegna minni auglýsingatekna og minni áskriftartekna. Munu hinar auðsóttu upplýsingar á vefnum leiða til þess, að hefðbundin blaðamennska verði minna virði eða jafnvel úrelt?
Allir geta verið blaðamenn í 15 mínútur. Stjórnmálamenn fara framhjá fjölmiðlum með baráttu á vefnum, t.d. á YouTube. Blaðamenn sitja ekki lengur í fremstu röð áhorfenda heimssögunnar, heldur tveimur-þremur röðum aftar.
Blaðamenn keppa við amatöra, sem segja frá atburðum strax, af tilfinningu, með slúðri, ýkjum og rangfærslum. En satt að segja var sumt lélegt af hefðbundinni blaðamennsku. Því lélegri sem hún er, þeim mun fremur verður hún úrelt á öld veraldarvefsins.
Fólk borgaði fyrir dagblöð til að fá upplýsingar, sem oft var dýr þolinmæðisvinna að afla. En með veraldarvefnum höfum við tapað einokuninni. Dagblöðin höfðu sína kosti, en sama mátti segja um reiðhestana. En hefur þú oft farið ríðandi í vinnuna upp á síðkastið?
Víða veita sérhæfð vefsvæði betri og nákvæmari upplýsingar og dýpri rannsóknir en fréttablað svæðisins veitir á því sviði. Vefsvæðin eru oft einhliða og stundum koma þau og fara. En þau leggja oft meiri vinnu í fréttirnar en hefðbundnir miðlar.
Í úthverfi Seattle er New York Times eina fáanlega dagblaðið í Starbucks. Ein risakeðja kaffihúsa plús eitt risavaxið dagblað. Það þýðir, að staðbundnar fréttir eru látnar eiga sig. Ríkisfréttir eru reknar af fimm dagblöðum og stóru fréttastofunum.
Verra er, að dagblöð hafa minna gildi fyrir auglýsendur. Dietrich kaupir bíla, heimilistæki, raftæki og föt á vefnum. Hann fann húsið sitt á vefnum. Sumt fólk finnur maka á vefnum. Það er engin furða, þótt tekjur dagblaða fari minnkandi.
Fjölmiðlunarstörfum fækkar ekki, þeim fjölgar. Nú eru góðir tímar fyrir þá, sem vilja stokka fréttir eða tjá sig um þær. Sérhæfð blöð og tímarit fyrir sérhópa draga að sér auglýsingar með því að birta vinsamlegt efni um atvinnugreinina, sem þau fjalla um.
En í staðinn fækkar þeim, sem vinna grunnvinnu frétta. Minni peningar eru til slíkra hluta. Elstu og reyndustu blaðamennirnir eru hvattir til að láta af störfum með starfslokasamningum og uppsögnum. Æviöryggi er horfið í blaðamennsku. Ferðafé er horfið.
Samt er ekki horfin þörfin fyrir að fá svör við spurningunum: Hvers vegna og hvað svo? Þeir sem eru hæfir að ná upplýsingum og skrifa þar á ofan vel, verða enn mikilvægari en áður og sogast að útgáfufyrirtækjum á ríkisgrundvelli. Ég les þá á Starbucks.
Dagblöðum gengur hins vegar illa að selja fólki gæði sín. Þau ögra ekki nýmiðlum, heldur taka vöru sína og reyna að laga hana að vettvangi samkeppnisaðilans. Dagblöðin hafa reynslu og þekkingu umfram aðra, en kunna ekki að selja þá staðreynd.
Nokkuð víst er, að blaðamenn munu skrifa af meiri þekkingu fyrir þrengri hópa, sem vilja borga fyrir fyrsta flokks upplýsingar. Þeir munu sogast til sérhæfðra fjölmiðla. En þar bíður margra leiðinleg vinna, sem er ekki heldur heppileg lýðræðinu.
Vefurinn er eins og fljótið Platte: Ein míla á breidd og einn þumlungur að dýpt.
Störfin hverfa á dagblöðum 1992-2002 fækkaði blaðamönum dagblaða í Bandaríkjunum um 8438 eða um 13%. Daglega berast fréttir af samdrætti í atvinnu.
Edward Wasserman:
Horft út yfir samþættingaræðið
Þegar tæknin er farin að valda miklum breytingum á fréttastofum, hvað mun þá gerast í blaðamennsku?
Prent og ljósvaki verða áfram til sem sérhæfð fjölmiðlun. En vefurinn hefur algera tækniyfirburði til margmiðlunar og samskipta. Hann verður hin venjulega fjölmiðlun fyrir fréttir og skoðanir.
Hefðbundnir fjölmiðlar þurfa að læra af Hollywood. Fyrst héldu kvikmyndaverin, að þeirra hlutverk væri að fylla bíóhús. Nú eru þau hins vegar orðinn helsti birgir skemmtunar fyrir heimahús. Það er að segja sjónvarp, kapall, vefur, DVD, podcast, farsímar.
Samþætting felst núna einkum í að fella miðlun fyrir sjón og heyrn og og símiðlun netsins að fréttastofnunum, sem áður snerust um prent. Samþætting hefur riðið yfir fréttastofur eins og fellibylur og er orðin að hinum nýja rétttrúnaði. Hún er líka mjög gölluð.
Samþætting er að því leyti svipuð fréttastofu á sjónvarpi, að mikill tími fer í annað en fréttaöflun. Hann fer í tæknilegar útfærslur, mannleg samskipti, aðlögun texta að ýmsu birtingarformi. Fólk hefur meira að gera, en minni tíma til að vanda fréttaöflunina.
Heyrir þú blaðamenn berjast um tækifæri til að skila frá sér ýmsum útgáfum af fréttinni? Hungrar þá og þyrstir í að skrá hljóðbita og myndbita og búa til útvarpstexta, svo að þeir geti komið út straumi margmiðlunar og útvarpsfréttum?
Nei.
Við höfum þegar reynsluna af nokkrum ritstjórnum, sem hafa verið samþættar. Vinnuaðstæður blaðamanna hafa versnað, orka er soguð úr smáatriðum fréttaöflunar inn í tæknilegar útfærslur samþættingar. Fljótfærni er orðin að guðspjalli starfseminnar.
Sjá nánar: Nieman Report, Goodbye Gutenberg, 2006