Skælingar

— Rangárvallasýsla, Skaftafellssýslur, Þjóðleiðir

Frá Hólaskjóli um fjallakofann í Skælingum að Sveinstindi við Langasjó.

Skælingar eru giljóttir og grónir móbergshryggir, sem eru víða seinfarnir vegna mislendis. Þaðan er gott útsýni til Sveinstinds og Lakagíga. Stóragil í Skælingum er þyrping hraundranga.

Förum frá fjallaskálanum í Hólaskjóli í 330 metra hæð og norður Fjallabaksleið upp undir Eldgjá. Beygjum þar inn á þverleið til austurs að Gjátindi. Förum þá leið upp hlíðina og síðan þverleið til suðurs niður á flatlendið við Skaftá. Förum norðaustur með ánni að fjallaskálanum í Skælingum í 460 metra hæð. Förum síðan upp hlíðina til norðausturs og síðan norðurs og loks til vesturs að Blautulónum. Förum norður með austurjaðri lónanna, sums staðar í vatnsborðinu. Komum þar á jeppaveg frá Fjallabaksleið inn að Langasjó. Fylgjum þeim vegi norður og norðaustur, hæst í 700 metra hæð, að Hellnafjalli. Förum þar suður afleggjara vestan og sunnan við Hellnafjöll og síðan norðaustur að Skaftá að fjallaskálanum Sveinstindi undir samnefndu fjalli, í 600 metra hæð.

40,5 km
Rangárvallasýsla, Skaftafellssýslur

Skálar:
Hólaskjól: N63 54.441 W18 36.235.
Skælingar: N63 58.831 W18 31.295.
Sveinstindur: N64 05.176 W18 24.946.

Jeppafært

Nálægir ferlar: Fjallabak nyrðra, Landmannaleið, Hólaskjól, Mælifellssandur, Breiðbakur.
Nálægar leiðir: Gjátindur, Sveinstindur.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Útivistarkort

Skyggnisvatn

— Rangárvallasýsla, Þjóðleiðir

Frá Sigöldustöð um Veiðivötn að Skyggnisvatni við Tungnaá.

Byrjum á vegi F228 4 km norðan við Veiðivatnaskála. Þaðan förum við jeppaslóð til suðvesturs sunnan við Hatt, að Bóndavörðu. Næst til suðurs um Vatnaöldur og Skyggni, að Skyggnisvatni.

15,5 km
Rangárvallasýsla

Jeppafært

Nálægir ferlar: Jökulheimar.
Nálægar leiðir: Bjallavað, Veiðivötn, Botnaver, Sigalda.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Útivistarkort

Skyggnisheiði

— Árnessýsla vestur, Þjóðleiðir

Frá Geysi í Haukadal að línuvegi á Haukadalsheiði sunnan Sandvatns.

Leiðin liggur um svæði, sem fyrr á öldum var gróið, með skógi og mýrum. Síðan fauk þetta allt niður í urð og grjót, en einstaka hríslur og mýrabotnar standa eftir, sum börðin þriggja metra há. Á síðustu áratugum hefur verið sáð í landið melgresi og lúpínu. Fífa og grávíðir eru aftur komin til skjalanna. Bendir flest til, að gróður skjóti aftur rótum á þessu svæði hægt og bítandi.

Förum frá Geysi austur að vegi inn að Haukadal og síðan eftir jeppaslóð austan Sandfells um Beinhóla, Skyggnisheiði og Hafliðahóla, að línuvegi á Haukadalsheiði sunnan Sandvatns.

11,5 km
Árnessýsla

Jeppafært

Nálægar leiðir: Helludalur, Skjaldbreiður.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Útivistarkort

Skyggnisalda

— Árnessýsla austur, Þjóðleiðir

Frá Svínárnesi á Hrunamannaafrétti í Leirárdal.

Leið, sem ég fer til að forðast jeppavegi með því að komast meðfram Leirá.

Förum frá Svínárnesi þvert austur um Skyggnisöldu á Leirárleið milli skálanna Leppistungna og Helgaskála.

4,3 km
Árnessýsla

Skálar:
Svínárnes: N64 28.223 W19 44.547.

Nálægir ferlar: Hrunamannaafréttur.
Nálægar leiðir: Leirá, Svínárnes, Kjalvegur, Harðivöllur, Sandá, Grjótá, Grjótártunga.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Útivistarkort

Skúmstungur

— Árnessýsla austur, Þjóðleiðir

Frá Hólaskógi á Gnúpverjaafrétt að Gljúfurleit á Gnúpverjaafrétt.

Hluti hins forna Sprengisandsvegar, sem lá sunnan úr Þjórsárdal norður í Bárðardal. Leiðin liggur yfir líparítfjallið Sandafell og gróðursælar Skúmstungur, upp Skúmstungnaheiði, um Starkaðsver og Hjallaver í Gljúfurleit. Engir jeppar eiga að geta verið á leiðinni, ef farin er forna slóðin og ekki jeppavegurinn. Vörðurnar hafa verið endurnýjaðar, svo að auðvelt er að rata eftir þeim, þótt reiðslóðin sé orðin fáfarin, síðan fáfróðir fóru að ríða jeppaveginn. Undir Starkaðssteini varð úti norðanmaður á leið til unnustu sinnar í hreppum. Dreymdi hana, að Starkaður kæmi til sín og kvæði þessa vísu: “Angur og mein fyrir auðarrein / oft hafa skatnar þegið, / Starkaðs bein und stórum stein / um stundu hafa legið.”

Förum frá fjallaskálanum í Hólaskógi í 280 metra hæð og fylgjum vörðuðu Sprengisandsleiðinni vestan Þjórsár. Fyrst til vesturs gegnum girðingu og síðan með girðingunni til norðausturs. Áfram upp Sandafell í 450 metra hæð og síðan niður af því til norðausturs að Sultartangalóni, þar sem gerði er í Skúmstungum. Fylgjum Innri-Skúmstungnaá til norðurs upp á Skúmstungnaheiði, fyrst vestan árinnar og síðan austan hennar um blautt en greiðfært Starkaðsver. Förum þar framjá Starkaðssteini. Bílvegurinn er á svipuðum slóðum. Um Hjallaver liggur slóðin töluvert vestan vegar í 560 metra hæð, en reiðvegur og bílvegur mætast við Blautukvísl áður en komið er að afleggjara til austurs yfir Gljúfurá og undir Lönguhlíð að skálanum í Gljúfurleit í 480 metra hæð.

22,8 km
Árnessýsla

Skálar:
Hólaskógur: N64 10.192 W19 40.557.
Gljúfurleit: N64 17.751 W19 20.901.

Nálægir ferlar: Gjáin-Stöng, Ísahryggur, Hraunin.
Nálægar leiðir: Þjórsárdalur, Skeiðamannafit.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Vörðuvinafélagið

Skúlavatn

— Borgarfjörður-Mýrar, Þjóðleiðir

Frá Fíflholti á Mýrum um Skúlavatn til Laxárholts á Mýrum.

Förum frá Fíflholti suðvestur um Einholtasel og Kósás og Húnás, suðvestur um eyðibýlið Skíðsholt og norðan og vestan við Skúlavatn, austan við Álftavatn og Baugavötn, suðvestur að vegi 540 við Laxárholt.

15,3 km
Borgarfjörður-Mýrar

Nálægir ferlar: Akrar.
Nálægar leiðir: Brattur, Saurar.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Herforingjaráðskort

Skuggabjörg

— Suður-Þingeyjarsýsla, Þjóðleiðir

Frá Þverárrétt í Fnjóskadal um Skuggabjargaskóg að Laufási við Eyjafjörð.

Mela- og Skuggabjargaskógur er meðal stærstu og mestu birkiskóga landsins. Þar er birkið síst lakara en í Hallormsstaðaskógi, Vaglaskógi og Bæjarstaðaskógi. Skógrækt ríkisins eignaðist jörðina Skuggabjörg og hluta jarðarinnar Mela árið 1948, en þær voru þá báðar komnar í eyði. Skógurinn var svo friðaður fyrir beit. Að sama skapi er langt liðið síðan skógurinn var nýttur og því hefur hann þróast sem náttúruskógur. Hægt er að ímynda sér að svona hafi landið litið út við landnám. Þetta er fyrst og fremst birkiskógur, lítið er um furu og greni. Í skóginum er mjög gott berjaland. Fylgt er dráttarvélaslóð skógræktarinnar alla leið. Fnjóská liðast um fyrir neðan skóginn.

Förum frá Þverárrétt um 400 metra suður áreyrarnar og yfir Fnjóská, síðan aðeins norður með landinu handan árinnar, þar sem er einstigi niður í ána, sem við förum upp. Þar komum við á dráttarvélaslóð um Skuggabjargaskóg að Laufási. Við förum framhjá eyðibýlinu Skuggabjörgum og förum neðan við Gæsagil og Nóngil. Að lokum komum við að þjóðvegi 83 um Eyjafjörð og förum yfir veginn að Laufási.

10,4 km
Þingeyjarsýslur

Nálægir ferlar: Gönguskarð.
Nálægar leiðir: Uxaskarð, Flateyjardalsheiði, Draflastaðafjall.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Jónas Kristjánsson

Skriðuvað

— Húnavatnssýslur, Þjóðleiðir

Á Hnausakvísl norðan Flóðs og sunnan Hnausavatns í Vatnsdal.

Hét Hólavað í Sturlungu, algengur fundarstaður höfðingja. Hér fór Þórður kakali Sighvatsson árið 1243 frá Borgarfirði um Arnarvatnsheiði og Haukagilsheiði í Vatnsdal og þaðan í aðför að Þorsteini Jónssyni í Hvammi. Enn fór Þórður hér eftir Flóabardaga árið 1244 í aðför að Kolbeini unga Arnórssyni. Þorgils skarði Böðvarsson og Hrafn Oddsson mæltu sér til móts árið 1255 við Hólavað og sættust þar.

Byrjum á þjóðvegi 722 við norðvesturhorn Flóðsins í Vatnsdal. Förum austur að Hnausakvísl / Vatnsdalsá. Yfir hana á Skriðuvaði / Hólavaði um 400 metrum norðan Flóðsins. Síðan upp á þjóðveg 722 norðan Bjarnastaða.

1,2 km
Húnavatnssýslur

Erfitt fyrir göngufólk

Nálægir ferlar: Hópið.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Sturlunga og Herforingjaráðskort

Kúvenda fram og aftur

— Punktar

Slitatillögu Gunnars Braga átti að keyra gegnum alþingi með offorsi. Mótmæli í þjóðfélaginu voru þó langvinn og ollu skyndilegri stefnubreytingu. Ákveðið var, að ekki lægi á. Bófarnir vildu ekki lengur, að tillagan um viðræðuslit gagnvart Evrópusambandinu yrði afgreidd á þessu þingi. Síðbúin ráðgjöf almannatengla og ítrekuð neyðaróp sveitarstjórnamanna ýttu málinu fram yfir kosningar í vor. Í staðinn verður sett upp sumarþing og offorsið tekið þá upp á fullu. Ráðherrar vilja vernda sveitastjórnarmenn sína fyrir ofsareiði almennings. Bófaflokkar eiga auðvelt með kúvenda fram og aftur eftir þörfum.

Klofningsflokkurinn

— Punktar

Vinstri grænir þreytast ekki á að glæða lífið litum með innbyrðis mannvígum. Borgarfulltrúinn varði sætið með eins atkvæðis mun. Svo er varafulltrúi hans kominn í efsta sæti hjá öðrum flokki. Þannig má segja nokkuð frjálslega, að flokkurinn sé þríklofinn í Reykjavík. Sællar minningar var mikill hanaslagur í VG í tíð síðustu ríkisstjórnar. Þá flúðu nokkrir þingmenn flokksins heim til Framsóknar, þar sem betra svigrúm er fyrir greindarskort. Ögmundur er þó enn í flokknum, hverju sem það sætir. Er hann ekki í Dögun? Flokkar, sem vilja starfa með VG, verða að gera ráð fyrir hliðarsporum hinna óstjórntæku.

Flúinn er forsætis

— Punktar

Sigmundur Davíð mætir ekki í vinnuna á alþingi og boðar ekki lögmæt forföll. Fyrri forsætisráðherrar fóru að reglum, en lati loddarinn gerir það ekki. Sagður vera erlendis í einkaerindum á leynilegum stað. Á skyndilegum flótta undan vandanum, sem rugl hans veldur þjóðinni. Einn fárra, sem getur ekki rambað að snertingu við veruleikann, án þess að það kosti hann letikast. Verður að lifa í draumaheimi flókinna lygavefja til að komast gegnum daginn. Alþingi rekur svo á reiðanum, fyrirspurnum ekki svarað. Ráðalausir ráðherrar láta sig hverfa bakdyramegin, þegar ræða á mál á þeirra vegum. Algert flopp.

Skriðunes

— Strandasýsla, Þjóðleiðir

Frá Broddanesi í Kollafirði að Kjarlaksstöðum í Bitrufirði.

Gömul þjóðleið, notuð fyrir daga bílsins.

Falleg leið á þjóðsagnaslóðum og sumpart um friðlýsta og stórbrotna náttúru. Norðan til í Stigavík eru Broddar, sem bæir í nágrenninu eru kenndir við. Við klettana á að vera dys Brodda gamla. Þar er sagður fólginn fjársjóður. Stigaklettur heitir eftir þrepum upp á klettinn, sem notaðar voru, áður en einstigið var breikkað. Gott útsýni er til fjalla í Húnaþingi, þegar komið er út fyrir Enni. Í Tólfmannaurð er sagt, að tólf bændur hafi farizt í skriðu. Efst í fjallinu er Arnarstapi og var þar lengi arnarhreiður. Í Kýrhamri var sagt búa hamratröll. Draugurinn Ennismóri var talinn fylgja fólki af Ennisætt frá Skriðinsenni. Sérgrein hans var að fikta í rafkerfi bíla.

Förum frá Broddanesi austur með ströndinni um Lönguvík, Sýrvík, Ólafsvík og Stigavík undir Ennishöfða. Í sunnanverðri Stigavík þarf að gæta sjávarfalla, annars þurfum við að klöngrast um skriðu ofan við víkina. Yzt á nesinu er Stigaklettur, þar sem er einstigi, sem hefur verið breikkað og gert hestfært. Næst förum við suður ströndina um ógreiðfæra Tólfmannaurð. Á leiðinni komum við að þverhníptum Kýrhamri, sem Guðmundur biskup góði vígði að hluta. Við förum um Skriðinsenni og komum að lokum aftur að vegi 61 við Kjarlaksstaði.

7,5 km
Vestfirðir

Nálægir ferlar: Bitruháls.
Nálægar leiðir: Hamarssneiðin, Steinadalsheiði, Spákonufell.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Herforingjaráðskort

Skriðdalsvegur

— Suður-Múlasýsla, Þjóðleiðir

Frá Hallormsstað um Hallormsstaðaháls að Mýrum eða Geirólfsstöðum í Skriðdal.

Þetta eru gamlar og víða skýrar götur.

Byrjum við þjóðveg 931 hjá Hallormsstað í Skógum. Förum frá Hússtjórnarskóla austnorðaustur Skriðdalsveg og síðan austur heiðina um Bjargsenda að Geirólfsstöðum í Skriðdal við þjóðveg 937.

6,6 km
Austfirðir

Nálægar leiðir: Hraungarðsbunga.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Árbækur Ferðafélagsins

Skóghlíð

— Árnessýsla vestur, Þjóðleiðir

Frá Ölfusi á Lágaskarðsleið til Kolviðarhóls og Reykjavíkur.

Byrjum við þjóðveg 38 við vesturjaðar Hjallafjalls. Förum þaðan norður og upp Skóghlíð og síðan vestur á brattann undir Kömbum. Þaðan norður með Lönguhlíð á Lágaskarðsleið milli Kolviðarhóls og Hlíðardals í Ölfusi.

4,2 km
Árnessýsla

Nálægar leiðir: Lágaskarð.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Útivistarkort

Skógfell

— Reykjanes, Þjóðleiðir

Frá Vogum á Vatnsleysuströnd um Skógfell til Grindavíkur.

Förum frá Vogum suður yfir Keflavíkurveginn og síðan suður um Nýjaselsbjalla og Snorraselstjarnir að Klofningum. Þaðan tökum við stefnu suður á austanvert Stóra-Skógfell. Síðan suðvestur um Sprengisand, um Melhól sunnan Hagafells og loks um Hópsheiði til Grindavíkur.

14,8 km
Reykjavík-Reykjanes

Nálægar leiðir: Sandakravegur, Vatnsleysuheiði, Vatnsleysuströnd, Sýrfell, Stapafell, Einiberjahóll.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Herforingjaráðskort