Saurar

Frá Bretavatni á Mýrum til Hundastapa og Hamraendakletts á Mýrum.

Förum frá Bretavatni norðaustur um Saura, Miklholt og Ánastaði, að Hundastapa og Hamraendakletti.

14,4 km
Borgarfjörður-Mýrar

Jeppafært

Nálægir ferlar: Hjörsey, Akrar.
Nálægar leiðir: Skúlavatn, Brattur.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Herforingjaráðskort

Sauðleysur

Frá skálanum í Áfangagili í skálana í Landmannahelli, stundum kölluð Landmannaleið.

Ein fegursta reiðleið landsins, næst á eftir leiðinni til austurs frá Landmannahelli. Hér eru stök fjöll, miklir eyðisandar og hálendismóar milli Hekluhrauna í suðri og fjallshlíða í norðri. Kringla er gróið svæði, umgirt fjöllum, gamall vatnsbotn. Að norðan eru Sauðleysur, Herbjarnarfell, Löðmundur, Lifrarfjöll og Dómadalsháls. Suðurfjöllin eru Krókagiljabrún, Rauðufossafjöll og Mógilshöfðar. Á miðri Kringlu eru fellin Sáta, Langsáta og Sátubarn gegnt Landmannahelli. Sléttan er í 600 m hæð og fjöllin umhverfis í 1000 m hæð. Löðmundarvatn er við rætur Löðmundar, svipmesta fjallsins á þessu landssvæði.

Förum frá Áfangagili í 310 metra hæð út gilið til norðvesturs og síðan til suðvesturs meðfram Öldunni. Fylgjum fyrst jeppaslóð, en beygjum síðan upp hlíðina til suðurs, þar sem við komum á Landmannaleið. Henni fylgjum við í stórum dráttum á leiðarenda. Förum fyrst til austurs, norðan við Skjaldbreið, um Klofninga sunnan við Valahnjúka. Síðan norðan við Krókagiljabrúnir og suðvestan við Sauðleysur. Þá förum við til suðausturs um Svalaskarð, þar sem við víkjum til norðurs af jeppaslóðinni. Við förum yfir Helliskvísl og beint til austurs og síðan til norðausturs undir Sauðleysum, þar sem við komum aftur á slóðina. Við erum komin á jaðar sléttu, sem heitir Kringla. Áfram höldum við í sömu átt unz við komum að skálunum í Landmannahelli, í 600 metra hæð, norðan Sátu og sunnan Hellisfjalls.

25,8 km
Rangárvallasýsla

Skálar:
Áfangagil: N64 06.051 W19 34.499.
Landmannahellir : N64 03.195 W19 13.977.

Jeppafært

Nálægir ferlar: Hraunin, Rangárbotnar, Fjallabak nyrðra, Rauðkembingar, Krakatindur, Reykjadalir, Landmannaleið.
Nálægar leiðir: Valafell.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Jónas Kristjánsson

Sauðholt

Frá Steinslæk með Þjórsá og Sauðholti að Kálfholti.

Vestan við bæinn á Sandhólaferju er Hamarinn. Þar var öldum saman lögferja á Þjórsá. Í Landnámu segir frá ósætti Sigmundar Sighvatssonar og Steins snjalla Baugssonar, sem báðir vildu fara fyrr yfir ána. Drap þá Steinn Sigmund og hefur biðraðamenning skánað síðan þá.

Byrjum við þjóðveg 275 norðan Sandhólaferju, þar sem Steinslækur kemur í Þjórsá. Förum norður á austurbökkum Þjórsár og síðan norðaustur yfir Kálfalæk að þjóðvegi 288 suðaustan við Kálfalæk.

8,2 km
Rangárvallasýsla

Nálægar leiðir: Þjórsárbakkar.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Útivistarkort

Sauðbrekkugjá

Reykjanes, Þjóðleiðir

Frá Straumsvík um Sauðbrekkugjá á slóð til Lækjarvalla.

Föst búseta var í Straumsseli á síðari hluta 19. aldar í ein 40 ár með hléum, enda vatnsstæði lélegt og erfið búsetuskilyrði.

Förum frá Straumsvík suður yfir þjóðveg 41 og suðsuðaustur eftir Straumsselstíg um Selhraun að Straumsseli. Síðan um Sauðbrekkugjá og til suðvesturs fyrir austan Mávahlíðar og Fíflavallafjall að Lækjarvöllum og slóð til Vigdísarvalla.

14,6 km
Reykjavík-Reykjanes

Skálar:
Lækjarvellir: N63 55.407 W22 05.082.

Nálægir ferlar: Vigdísarvellir.
Nálægar leiðir: Vatnsleysufjöll, Snókafell.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Herforingjaráðskort

Sauðárvatn

Frá Þorgerðarstöðum eða Sturluflöt í Suðurdal í Fljótsdal um Sauðárvatn til fjallakofans Egilssels við Kollumúlavatn.

Fyrr á öldum var þetta fjölfarin leið. Þingeyingar fóru hér til vertíðar í Austur-Skaftafellssýslu fyrir 1600. Þaðan koma heitin Norðlingavað á Víðidalsá og Jökulsá í Lóni. Leiðin týndist á átjándu öld, en fannst aftur 1886 og þar með nokkrar gamlar vörður á leiðinni. Þegar byggð lagðist af í Víðidal, urðu ferðir aftur fátíðar á leiðinni. Leiðin týndist aftur, en Eysteinn Jónsson ráðherra fann hana aftur 1962. Þessi fjallabaksleið Austfirðinga er því tvítýnd og tvífundin. Hraun er 700-800 metra gróðurlaus háslétta með urðum og eggjagrjóti, ógeiðfær á köflum.

Förum frá Sturluflöt suðvestur með Kelduá vestan Kiðufells og austan Fossáröldu. Dalurinn sveigir til suðurs með Tunguárfelli austanverðu. Þar förum við yfir Kelduá ofan við ármót Ytri-Sauðár og förum suður Grásanes um Hraun að austurbakka Sauðárvatns. Þaðan förum við áfram suður um Marköldu og Leiðaröxl ofan í drög Víðidals. Förum suðaustur Víðidal og síðan suður að fjallaskálanum Egilsseli.

38,7 km
Austfirðir

Skálar:
Egilssel: N64 36.662 W15 08.718.

Nálægar leiðir: Kelduá, Flosaleið, Ódáðavötn, Hornbrynja, Geldingafell, Egilssel.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Árbækur Ferðafélagsins

Sauðahryggur

Frá Sunnuhlíð í Vopnafirði um Sauðahrygg á Skjaldklofaleið við Geldingafell.

Byrjum á þjóðvegi 919 í Vopnafirði. Förum heimreið suður að Sunnuhlíð og áfram suður Sunnudal vestan ár og vestur að Þverlæk undir Gullborg. Suðvestur yfir Bungu, milli Bunguvatna og upp á Sauðahrygg. Mest í 560 metra hæð. Áfram suðvestur á Skjaldklofaleið við norðausturhorn Geldingafells.

25,7 km
Austfirðir

Skálar:
Geldingafellsskáli: N65 28.394 W15 17.807.

Nálægar leiðir: Skjaldklofi, Hofsárdalur, Fríðufell.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Útivistarkort

Sauðafell

Frá Sauðafelli í Miðdölum að Háafelli í Náhlíð.

Sauðafell var eitt mesta höfðingjasetur Sturlunga. Þar bjuggu Sturla Sighvatsson og Sólveig Sæmundsdóttir frá Odda. Þar frömdu Vatnsfirðingar, Þórður og Snorri Þorvaldssynir, mikil hervirki í fjarveru Sturlu. Er honum voru sögð tíðindi, spurði hann, hvort Sólveigu hefði verið mein gert. Var honum sagt, að svo væri ekki. “Síðan spurði hann einskis”, segir Sturlunga. Ári síðar lét Sturla vega Þorvaldssyni á eyrunum innan við Bæ, handan árinnar, Hrafn Oddsson hirðstjóri bjó um skeið á Sauðafelli. Þar hafði Daði í Snóksdal bú og þar í kirkjunni tók hann höndum Jón biskup Arason og syni hans árið 1550 og færði til Skálholts, þar sem þeir voru höggnir.

Förum frá Sauðafelli eftir slóð austur fyrir fellið, förum hjá rústum bæjarins Glæsisvalla og áfram austur að Háafelli.

3,4 km
Snæfellsnes-Dalir

Nálægir ferlar: Saurstaðaháls, Sanddalur.
Nálægar leiðir: Prestagötur, Miðá, Hallaragata.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Glaður, hestamannafélag

Sandvíkurskarð

Frá Stuðlum í Viðfirði um Sandvíkurskarð til björgunarskýlisins í Sandvík.

Fyrrum aðalleið Sandvíkinga, erfið hestleið, en greiðfær göngufólki. Leiðin er stikuð.

Förum frá Stuðlum til austurs upp í mitt fjall og síðan til suðurs í Sandvíkurskarð í 600 metra hæð. Þaðan suðaustur að björgunarskýlinu í Sandvík.

3,7 km
Austfirðir

Erfitt fyrir hesta

Skálar: Sandvík: N65 05.350 W13 33.270.

Nálægar leiðir: Viðfjörður, Tregaskarð.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Útivistarkort

Sandvík

Frá Selárdal í Arnarfirði vestur í Miðdal í Verdölum.

Jón Sigurðsson, síðar forseti Alþingis, reri út frá Verdölum á sínum yngri árum. Í Krossárdal í Tálknafirði og í Selárdal bjó listamaðurinn Samúel Jónsson. Í Selárdal bjó líka Gísli Gíslason á Uppsölum, sem frægur varð af Stiklum Ómars Ragnarssonar. Selárdalur var löngum eitt bezta brauð landsins. Þar bjó sr. Páll Björnsson, sem átti konu, sem þjáðist af ofsóknaræði. Hann kom sex mönnum á bálið fyrir galdra.

Byrjum við þjóðveg 619 í Selárdal í Arnarfirði. Förum vestnorðvestur fyrir Selárdalsfjall og Sandvíkurhyrnu yfir í Miðdal í Verdölum.

2,4 km
Vestfirðir

Nálægar leiðir: Selárdalsheiði.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Herforingjaráðskort

Sandvatn

Frá Stöng í Mývatnssveit um Sandvatn til Reykjahlíðar við Mývatn.

Leiðin liggur fyrst um ofanverðan Laxárdal, eftir moldarslóð um þurrt kvistaland að Brettingsstöðum. Á leiðinni miðja vega er farið yfir tvo löggarða. Það eru 3-7 metra breiðir garðar, sem voru reistir úr torfi sem landamerki víða um Suður-Þingeyjarsýslu á söguöld og fram á Sturlungaöld, samtals 150 km langir. Þeir hafa sigið og standa nú aðeins um 20 sm upp úr landinu. Við Sandvatn er land vel gróið, en norðan þess er Hólasandur. Frá því er Laxárdal sleppir eiga engir jeppar að geta verið á ferð á þessari leið.

Byrjum á þjóðvegi 1 rétt austan við afleggjara að Stöng í Mývatnssveit. Norðan vegar er girðing með hliði að veiðivegi. Við förum þennan moldarveg norður Laxárdal, vestan eyðibýlanna Brennistaða og Brettingsstaðasels. Þegar við komum að girðingu við tún eyðibýlisins Brettingsstaða, beygjum við þvert í austur, yfir Laxá á brú og hjá eyðibýlinu Hólkoti upp Hólkotsgil. Áfram höldum við austur að Austurgili við Sandvatn. Förum þar norður með vatninu og norðan við Seltanga, um Óttarshaga, sunnan við Heiðarnúpa og Hrossanúpa. Förum fyrir norðurenda Sandvatns og þaðan austur að þjóðvegi 848 norðan Mývatns, yfir hann og yfir þjóðveg 87, sem liggur um Hólasand. Við förum norðan þjóðvegar 87 um Fagraneshóla að flugvellinum norðan við byggðina í Reykjahlíð við Mývatn.

19,0 km
Þingeyjarsýslur

Nálægir ferlar: Gullvegurinn, Engidalur, Péturskirkja.
Nálægar leiðir: Heiðarsel, Hrossanúpar, Pennaflötur.

Skrásetjari: Sæmundur Eiríksson
Heimild: Herforingjaráðskort

Sandsskarðsleið

Eyjafjörður, Þjóðleiðir

Frá Sandá í Svarfaðardal um Sandskarð að sæluhúsinu á Lágheiði.

Fallegt skarð en sjaldan farið.

Förum frá Sandá eða Göngustöðum norðvestur Sandárdal sunnan undir Gimbrarhnjúk og vestnorðvestur upp í Sandskarð í 950 metra hæð. Áfram vestnorðvestur og niður í botn Hvarfdals. Síðan norður Hvarfdal á þjóðveg 82 um Lágheiði. Förum með þjóðveginum norðaustur að sæluhúsinu á Lágheiði.

12,7 km
Eyjafjörður

Skálar:
Lágheiði: N65 56.315 W18 50.540.

Nálægar leiðir: Klaufabrekkur, Hvarfdalsskarð, Unadalsjökull, Heljardalsheiði, Kollugilsbrúnir.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Árbækur Ferðafélagsins

Sandskarð

Frá Siglufirði um Hólsskarð og Sandskarð til Ólafsfjarðar.

Einnig kallað Botnaleið. Vel fær hestum og vinsæl til útreiða.

Förum frá Siglufirði inn í Fjarðarbotn og síðan suðaustur og upp í Hólsskarð í 620 metra hæð. Þaðan til suðurs þvert yfir efstu drög Ámárdals, vestan við Ámárhyrnu og austan við Grænuvallahnjúk. Til suðausturs þvert yfir drög Héðinsfjarðar upp í Sandskarð í 640 metra hæð. Þaðan austur og niður í Skeggjabrekkudal, fram dalinn og að Ólafsfirði.

22,5 km
Skagafjörður-Eyjafjörður

Nálægar leiðir: Efrafjall, Dalaleið, Siglufjarðarskarð, Fiskihryggur, Hestskarð eystra, Hólsskarð, Héðinsfjarðará, Drangar, Fossabrekkur, Múlakolla.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Útivistarkort

Sandsheiði

Frá Núpi í Dýrafirði að Sæbóli á Ingjaldssandi í Önundarfirði.

Vel vörðuð á nítjándu öld.

Förum frá Núpi norðvestur ströndina undir Breiðhillu. Síðan norður Gerðhamradal og upp Gyrðisbrekku, norðvestur um Sandsheiði í 540 metra hæð. Þá norður og niður í suðvesturhlíðum Brekkudals og undir Þorsteinshorni. Að lokum út að Sæbóli.

18,0 km
Vestfirðir

Skálar:
Guðnabúð: N65 59.437 W23 38.447.

Nálægar leiðir: Klúkuheiði, Nesdalsskarð, Hrafnaskálarnúpur.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Herforingjaráðskort

Sandsbæir

Frá Laxamýri um Sandsbæi að Torfunesi í Köldukinn.

Förum frá Laxamýri vestur með þjóðvegi 85 yfir brú á Laxá. Um hlið á girðingu og vestur að Sílalæk. Síðan suðvestur á þjóðveg 852 og eftir honum suður í Hraunkot. Þaðan suður með Skjálfandafljóti, að Húsabakka. Meðfram þjóðvegi 85 yfir brú á Markarfljóti, upp að Torfunesi.

24,8 km
Þingeyjarsýslur

Nálægir ferlar: Hvammsheiði.
Nálægar leiðir: Sílalækur, Reykjakvísl, Hellur, Hafralækjarskarð, Kinnarfell, Fossel, Fosselsskógur.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Herforingjaráðskort

Sandneshryggur

Strandasýsla, Þjóðleiðir

Frá Hvammi í Bjarnarfirði um Sandneshrygg að Kvíanesi í Steingrímsfirði.

Byrjum hjá mótum þjóðvega 653 og 655 í Bjarnarfirði, hjá brúnni við Hvamm. Förum suðvestur á Bjarnarfjarðarháls, vestan við Grjóthólmavatn og Haugsvatn. Áfram suðvestur Sandneshrygg og síðast vestur að Kvíanesi.

7,3 km
Vestfirðir

Nálægar leiðir: Þórisgata, Urriðavötn, Seljavatn, Pyttasundshæðir, Bassastaðaháls.

Skrásetjari: Jónas Kristjánsson
Heimild: Útivistarkort