Málefnasamningar ríkisstjórna hafa takmarkað gildi. Það gildir um hinn nýja samning eins og aðra fyrri. Við verðum að bíða og sjá, hvernig nýja ríkisstjórnin vinnur úr sínum samningi. Hún verður að fá að spreyta sig.
Málefnasamningur hinnar nýju ríkisstjórnar er bæði góður og vondur. Við skulum láta óskhyggjuna bíða betri tíma. Það, sem ríkisstjórnin vill vinna að og stefna að, eru mál, sem almenningur tekur afstöðu til, þegar þar að kemur.
Ljóst er, að ríkisstjórnin hefur mikinn meðbyr almennings. Fólkið á götunni styður hana að óreyndu. Slíkan óskabyr hafa fáar ríkisstjórnir fengið. Við verðum að vona, eins og Benedikt Gröndal, að hún nái sínum markmiðum.
Að meðaltali er óskhyggja ríkisstjórnarinnar jákvæð. Hún hvílir í föstum ramma vestrænnar samvinnu. Hún stefnir að íslenzkri sókn í landhelgismálum Jan Mayen. Hún byggir á frjálsum samningum aðila vinnumarkaðsins. Og hún vill reyna við Kröflu.
Hitt verður að játa, að landbúnaðarstefna Ingólfs á Hellu svífur yfir vötnum. Handarbrögð Pálma Jónssonar sjást greinilega á málefnasamningnum. Í landbúnaði verður rekin hörð Ingólfska, sem er andstæð sjónarmiðum þessa leiðarahöfundar.
Einnig er ljóst, að byggðastefna verður rekin með meira offorsi en Dagblaðið getur sætt sig við. Auðvitað viljum við, að allir lesendur blaðsins hafi jöfn lífskjör. En það má þó bera bensínkostnað Breiðhyltinga saman við vina okkar á Eskifirði.
Athyglisverðast í málefnasamningnum er þó, að þar gætir alls ekki áhrifa Alþýðubandalagsins. Svo virðist, sem áhugi þess á klofningi Sjálfstæðisflokksins hafi hreinlega valdið missi þess á austrænum áhugamálum.
Þessi málefnasamningur gæti verið saminn af Framsóknarflokknum og Sjálfstæðisflokknum einum saman. Hann er fremur hægri sinnaður og aðhaldssamur. Kannski markar hann þau tímamót, að Alþýðubandalagið gerist loks ábyrgur flokkur.
Greinilegt er, að staða Íslands meðal vestrænna ríkja helzt óbreytt. Endurskoðuninni á reisn flugstöðvar í Keflavík eru allir sammála. Enda stefnir hönnun hinna bandarísku sérfræðinga á 8-10 milljarða kostnað af hálfu Íslendinga.
Svo eru mjög jákvæðar hliðar í málefnasamningnum. Hæst ber þar harða Jan Mayen stefnu eftir 18 mánaða linkind og sviksemi Alþýðuflokksins. Þar er Ólafur Jóhannesson á réttum stað. Við öfundum ekki Norðmenn af því.
Einnig kemur Krafla aftur í sviðsljósið, Dagblaðið hefur oftsinnis kvartað yfir Alþýðuflokknum á því sviði. Við Kröflu er verið að gera djarfa tilraun, sem getur orðið lykillinn að framtíð okkar, ef menn missa ekki móðinn.
Eitt hægri sinnaðasta markmið þessa málefnasamnings eru frjálsir samningar á vinnumarkaðinum. Þar er komið upp markmið, sem Sjálfstæðisflokkurinn hefur gleymt á löngum ferli sínum í möppudýramennsku. Megi það markmið lengi standa.
Það vill líka svo til, að Vinnuveitendasambandið hefur eflzt mjög að undanförnu. Það er orðið að jafngildum aðila og Alþýðusambandið. Þess vegna er nú loks orðinn grundvöllur að því, að þessir aðilar tefli sína skák af sanngirni.
Ríkisstjórnin stefnir að greiðsluhallalausum fjárlögum, fullri verðtryggingu sparifjár, takmarkaðri fjárfestingu og takmarkaðri greiðslubyrði af erlendum lánum. Allt eru þetta hægri sinnuð markmið, svo framarlega sem skattar hækka ekki.
Jónas Kristjánsson
Dagblaðið
